STEDELIJK LYCEUM ZUID ZET VOLLEDIG IN OP DE TOEKOMST
Nieuw C-blok voor autotechniek is basis voor kwaliteitsvolle lessen
Het Stedelijk Lyceum Zuid in Antwerpen opende in februari plechtig zijn nieuwe werkplek voor autotechniek. Verschillende richtingen in het vierde en vijfde middelbaar volgen er de praktijklessen. De school is mee met haar tijd en wil blijven investeren om alle leerlingen op de digitale trein te laten springen. Ook als dat betekent dat er in de toekomst op een andere manier les wordt gegeven, want daar is de school vandaag al mee bezig. Zo staan praktijk en stage al vanaf het vijfde jaar centraal. Om succesvol te blijven, moet het onderwijssysteem dan ook constant veranderen, innoveren en investeren.
OVER DE SCHOOL
De middelbare bso-school 'Stedelijk Lyceum Zuid' biedt leerlingen vier grote afstudeerrichtingen in de derde graad: autotechnieken, carrosserie, elektriciteit en sanitair. De praktijkrichtingen vallen in Antwerpen in de smaak.
Leerlingenaantal
Het lyceum telt dit schooljaar 360 leerlingen. Doordat de inschrijvingswijze licht veranderd is, zijn dat er iets minder dan vorig jaar. Door de jaren heen is het Stedelijk Lyceum Zuid echter gegroeid in leerlingenaantal. Dat komt onder meer doordat de bouwafdeling er enkele jaren geleden werd opgedoekt en vervangen werd door de autoafdeling. De interesse was groot, want in stad Antwerpen zijn er niet veel autogerelateerde bso-richtingen. De vernieuwing zorgde dan ook voor een stijgend aantal leerlingen in de school. Dat was volgens technisch adviseur Luc Van Styvoort geen verrassing: “Een nieuwe en goed uitgeruste afdeling met een mooie infrastructuur, dat spreekt leerlingen en hun ouders altijd aan." De richting auto startte in 2009 met negen leerlingen en één leerkracht in de derde graad. Vandaag telt de richting 46 leerlingen en zijn er zeven leerkrachten in tewerkgesteld. De carrosserieopleiding heeft dan weer minder leerlingen dan enkele jaren geleden en is de enige richting waarvan er in het zesde jaar geen twee klassen meer zijn. Volgens Van Styvoort anticiperen veel scholieren op een carrosseriejob die qua vergunningen en investeringen erg ingrijpend is.
Praktijkgericht
Voor elke afdeling heeft het lyceum aangepaste werkplaatsen, waar de leerlingen in de praktijk aan de slag kunnen. Praktijkervaring is dan ook een van de stokpaardjes van de school, er werd de afgelopen jaren steeds meer aandacht aan besteed. Vroeger volgden de leerlingen van de 23 technische uren ongeveer zes tot zeven uren per week theorielessen. Dat gebeurde in een gewoon klaslokaal. Sinds enkele jaren is dat urenaantal gedaald naar anderhalf tot twee uur per week en worden de theoretische lessen in de werkplaats en aan groepen van tien jongeren onderwezen. Het is dan ook met dat goed uitgewerkte technische en praktische aspect van de school dat ze zich wil onderscheiden van andere scholen. De leerlingen krijgen praktische opleidingen, aangevuld met theorie die gebaseerd is op de praktijk. Dat is mogelijk omdat de ruimtes zich daartoe lenen. Zo brengen particulieren hun wagen naar de werkplaats voor een onderhoud. De leerlingen van de derde graad ontvangen er klanten, maken een klantenfiche, stellen een diagnose en maken een virtuele facturatie. De theorie wordt in zo'n proces direct aan de praktijk gelinkt.
Ervaring troef
Leerlingen van het SLZ mogen in de richtingen carrosserie en autotechniek al in het vijfde en ook in het zesde jaar drie weken op stage. De zevendejaars volgen een blokstage en gaan daarnaast één dag per week op bedrijfsstage. Die stages zijn nodig om studenten snel te laten wennen aan nieuwe (werk)omgevingen. Meer nog, ze oefenen met andere machines en gereedschappen, en leren doelgericht werken en presteren onder tijdsdruk. Ook de stageplaatsen zijn enthousiast, aldus Van Styvoort: “Er wordt, net zoals op de arbeidsmarkt, geen specifieke, technische kennis van de leerlingen verwacht. De meeste werkplaatsen hopen op een goeie basiskennis en beleefde, stipte en correcte werkkrachten met een goeie attitude. Dat kunnen we hun meestal garanderen."
NIEUW C-BLOK
Aangezien de richting bouw door dalende interesse enkele jaren geleden verdween, kwam er werkruimte vrij in de school. Het lyceum investeerde en maakte er recent een nieuwe werkplaats voor het 4e en 5e jaar. Het ruime lokaal is veel praktischer dan de oudere werkruimte, die donkerder is en een hoekige vorm heeft. Daarnaast biedt de nieuwe werkplek heel wat extra mogelijkheden voor de leerlingen. Terwijl ze vroeger soms met drie klassen tegelijk in dezelfde ruimte opgeleid werden, is er nu meer tijd en ruimte om met de specifieke toestellen aan de slag te gaan. Ook de leerkrachten zijn enthousiast: “De leerlingen kunnen allemaal op hetzelfde moment aan het werk en leren zo veel meer bij."
Van bouw- naar autowerkplaats
De oorspronkelijke bouwafdeling werd volledig leeggemaakt en industrieel gereinigd alvorens ze verbouwd werd. Er werd perslucht voorzien en een rookafzuigsysteem geplaatst, er werden twee hefbruggen geïnstalleerd en er kwam een volledig computernetwerk, zodat leerlingen de programma's kunnen gebruiken die ze in garages ook zullen gebruiken om herstellingen te doen. Leerlingen leren er o.a. de basis elektriciteit en sleutelen, motoren demonteren en reviseren, cilinderkoppen reviseren, werken met laadkringen, startkringen, verlichting, batterijen ... Concreet wordt er meestal per twee of drie aan een project gewerkt, zoals aan het project 'motorblok', 'koppeling' of 'cilinderkop'. Binnenkort wordt de ruimte nog voorzien van een labo om de basis elektriciteit in de praktijk te oefenen.
Subsidie van de divisie
De technische autorichtingen zijn erg dure richtingen, omdat er veel specifieke materialen en infrastructuur bij komen kijken. De school kon dan ook op een investeringssubsidie van 40.000 euro rekenen, geschonken door de divisie secundair onderwijs van het stedelijk onderwijs. Van Styvoort is erg blij met de hulp, maar ze betekent niet het einde van de investeringen: “Dit jaar realiseerden we de werkplaats en nog dit schooljaar zullen we starten met de opbouw van het elektriciteitslabo. Elk jaar wordt er een werkingsbudget voorzien en maken we een financieel werkingsplan."
Toekomst
De school is vragende partij om in de toekomst nog meer werkplaatsen te creëren, maar momenteel is de capaciteit van het Stedelijk Lyceum bereikt. Gelukkig voor de school heeft stad Antwerpen plannen om naast het lyceum een technische campus te bouwen, waar alle toekomstige autotechnici van het stedelijke onderwijs in Antwerpen terechtkunnen. “Als dat project er komt, kunnen een aantal afdelingen verhuizen en is er plaats om verder uit te breiden", zegt Van Styvoort.
DIGITALISERING
Niet enkel de infrastructuur van het SLZ is aan verandering onderhevig, ook de lessen evolueren constant om up-to-date te blijven.
Diagnose Car
De leerkrachten krijgen dankzij de samenwerking met Diagnose Car heel wat hulpmiddelen aangereikt om mee te zijn met de digitale evolutie. Zo krijgt de school tijdelijk diagnoseapparatuur of auto's om in de lessen mee te werken. Daarnaast zijn er heel wat gratis opleidingen te volgen; in juli en augustus worden er summerschools georganiseerd waarbij er in de opleidingswerkplaatsen van onder andere Volkswagen en BMW vrijblijvend opleidingen voor leerkrachten plaatsvinden. De bijscholingen zijn dan wel in de schoolvakantie, ze zijn erg succesvol. Verder vinden leerkrachten op de website van Diagnose Car heel wat handig lesmateriaal.
Anders lesgeven
De leerlingen krijgen, in groepen van tien, theoretische opleidingen op de werkplek. Tijdens die theoriemomenten wordt er steeds vaker gebruikgemaakt van instructiefilmpjes. Volgens Van Styvoort zegt een ondersteunend filmpje van een paar minuten vaak veel meer dan een halfuur technische uitleg van een vakleerkracht. Daarna worden de leerlingen in teams verdeeld en werken ze per project een bundeltje af. Die manier van lesgeven is helemaal anders dan vroeger en het is net daarin dat de leerkrachten van het Lyceum de uitdaging zien.
Van Styvoort verduidelijkt ook dat enkel nieuwe lespakketten niet volstaan: “We moeten blijven investeren, er zijn nu bijvoorbeeld twee diagnosetoestellen in de werkplaatsen, maar binnenkort zullen er nog drie extra worden aangekocht." De leerlingen moeten met kwaliteitsvol materieel aan de slag kunnen en ook voor de leerkrachten is goed lesmateriaal van groot belang. “Alles valt of staat met de motivatie van de leerkracht, of het nu in een autorichting is of niet."
