BIOLOGISCH GEKWEEKT RUNDVLEES BIJ HOEVESLAGERIJ DE VIERKLAVER

Wie zich tussen de uitgestrekte velden in het Oost-Vlaamse Lokeren waant, botst in de Hemelseschoot ter hoogte van nummer 17 op hoeveslagerij De Vierklaver. De slagerij maakt deel uit van een actieve hoeve, waar de familie Van Poucke dagelijks zorg draagt voor 70 runderen van het ras Blonde d'Aquitaine. "Sinds 2016 is de boerderij volledig biologisch. Alles gebeurt zo natuurlijk mogelijk, zonder de tussenkomst van de mens", vertelt Annelies Marchand, de rechterhand en vrouw van slager Pieter Van Poucke.

EEN HOEVE MET EEN VERHAAL

Van fruit- naar veeteelt

Terwijl de zon haar best doet om door het dichte wolkendek te breken, horen we op de achtergrond de koeien enthousiast loeien wanneer we de charmante hoeve betreden. De omliggende landbouwgronden doen vermoeden dat de hoeve dienstdoet als thuisbasis van een landbouwfamilie, maar dat het authentieke domein evenzeer het grondgebied is van slagerij De Vierklaver is een aangename verrassing. "Oorspronkelijk had mijn vader hier een fruitteeltbedrijf met hoogstambomen met appelen en peren", start Pieter het verhaal over de familiestamboom. "Door de chemische sproeistoffen destijds begon hij echter te sukkelen met zijn gezondheid, waardoor hij begon na te denken over de aanpak. Hij schakelde een tijdje over naar biologische fruitteelt, maar de markt was er toen niet klaar voor, dus richtte hij zijn pijlen op veeteelt."

Sinds 2016 is de boerderij volledig biologisch, zonder gebruik van sproeistoffen of kunstmest

Invloed van de dioxinecrisis

"Mijn vader stond erop om het vlees volledig hormonenvrij te kweken; ongezien in die tijd en een grote uitdaging om een particuliere afzetmarkt te vinden. Ikzelf had toen mijn slagersdiploma op zak en hielp in bijberoep bij het versnijden van de runderen. Tot de dioxinecrisis in 1999 uitbrak en de vraag naar natuurvlees hoge toppen scheerde, waardoor ik er mijn voltijdse job van heb gemaakt", gaat Pieter verder. Ook Annelies is ondertussen een vaste waarde geworden binnen De Vierklaver, al stond dat niet in de sterren geschreven. "In 2015 ben ik in de zaak gestapt", verklaart Annelies. "Ik ben tolk van opleiding, maar ik stak na mijn uren graag een handje bij in de slagerij en de boerderij. Door een herstructurering op mijn toenmalige werk ben ik hier voltijds beland en ondertussen geniet ik elke dag met volle teugen."

Overgang naar biologische landbouw

Sinds 2016 is de boerderij volledig biologisch, zonder gebruik van sproeistoffen of kunstmest, om zo dicht mogelijk bij de natuur te staan en de grond als grootste bondgenoot te zien. "De omschakeling naar biologische landbouw was natuurlijk een pittige sprong. We leerden snel hoe krachtig de bodem is en hoe respectvol we hiermee moeten omgaan. Zo hadden we onlangs een zeer nat voorjaar, waardoor we pas in juli konden maaien. We moeten ons dus neerleggen bij de weergoden, maar zodra je dat kan, ervaar je veel rust", aldus Annelies. "Naast de uitdagingen biedt de overschakeling ook grote kansen. Zo past het concept perfect in het verhaal dat we aan onze klanten willen vertellen. We hebben altijd duurzaam gewerkt, maar dankzij het officiële biolabel zien consumenten het nu ook met eigen ogen."

"We houden de dieren zo lang mogelijk bij ons, liefst 6 à 10 jaar, wat zorgt voor mals vlees"

BLONDE D'AQUITAINE RUNDEREN OP DE HOEVE

Zorg voor de dieren primordiaal

Wie de slagerij even links laat liggen en enkele meters verder wandelt, kan met een beetje geluk een glimp opvangen van de tientallen koeien, 70 Blonde d'Aquitaine-runderen om precies te zijn. "We zetten sterk in op de levenskwaliteit van de dieren. Ze leven in groep en moeder en kalf worden nooit van elkaar gescheiden, tot ze ze van nature gaat verstoten. Ook het dekproces verloopt natuurlijk. In juli laten we de stier bij de runderen en in oktober halen we het dier weer weg, zodat de natuur haar werk kan doen. Wist je trouwens dat maximaal 20% van de kalvingen via keizersnede mag gebeuren volgens biologische normen? Wij hebben zelden keizersnedes, dus daar zijn de Blonde d'Aquitaines perfect voor."

"Daarnaast houden we de dieren zo lang mogelijk bij ons, liefst 6 à 10 jaar, wat zorgt voor zeer smaakvol vlees. Bij de blonde rassen wordt er vaak gezegd dat het jonge vlees het beste is, maar eigenlijk verbetert de kwaliteit net door ouder te worden. Onlangs slachtten we een dier van 12 jaar en ik kan je garanderen dat dat vlees van topkwaliteit was, diep van smaak en extreem mals", gaat Pieter verder. "Geen enkele week is hier hetzelfde en dat reflecteert zich ook in ons aanbod. De ene keer bieden we rundvlees aan van een dier van 6 jaar oud, terwijl het de keer erna afkomstig kan zijn van een 10-jarige koe. Onze klanten weten dat ook en verwachten dus niet elke keer exact dezelfde kwaliteit. Dat heeft zijn charme, want er hangt een heel verhaal aan vast en dankzij de dag- of weekpromoties kunnen we hier perfect op inspelen."

Uitgestrekte natuurgebieden

Dat de dieren goed verzorgd worden, daarover is geen twijfel mogelijk. Zodra de weersomstandigheden het toelaten, gaan de runderen naar de weide. "Dankzij een fijne samenwerking met vzw Durme en Natuurpunt kunnen veel van onze koeien zo goed als een heel jaar buiten grazen. In totaal laten we onze dieren rondlopen op 7 natuurgebieden rond Lokeren, goed voor 16 hectare. Elk natuurgebied heeft natuurlijk zijn kenmerken en limieten. Zo zijn De Buylaers – een unieke brok natuur op de linkeroever van de Durme – bijzonder natte gronden, waardoor er slechts 6 jonge koeien op 5 hectare kunnen grazen. Dankzij goede afspraken en een netjes opgestelde planning voorzien we de beste omstandigheden voor elk dier, met respect voor de natuur."

KORTE KETEN IN HET DNA

Samenwerken met collega-boeren

"Van in het begin wou ik onze klanten een totaalassortiment aanbieden: dus niet enkel vlees, maar ook groenten, zuivel en aardappelen", begint Pieter het interviewgedeelte over het aanbod van De Vierklaver. "Het kalfs-, rund- en lamsvlees komt van onze eigen boerderij en voor de rest werken we rechtstreeks samen met andere boeren. Zo komen de kippen van KemperKip uit Nederland, het varkensvlees van De Lindenhoeve in Belsele, zuivel van De Gentse Zuivelhoeve of Zuivelhoeve Keymeulen in Hofstade … Over de prijs ga ik nooit discussiëren, dat is een van mijn paradepaardjes. Voor ons is dit de meest eerlijke manier van werken."

Webshop, boerenmarkten én slagerij

Terwijl Pieter dagelijks in de weer is om de slagerij draaiende te houden, vindt Annelies onder meer haar gading in de wekelijkse boerenmarkten. "Elke morgen start ik met de dagelijkse werking op de boerderij, terwijl Pieter en het team mijn kraam vullen om af te zakken naar de boerenmarkten. Wekelijks ben ik zo te vinden op boerenmarkten in Sint-Amandsberg, Ledeberg, Oostakker, Sint-Martens-Latem en Eke; steeds rondom Gent dus. De afwisseling en het contact met de klanten is voor mijn een gouden combinatie. Aangezien ik alles vanop de eerste rij meemaak, is het eenvoudig om het volledige verhaal te vertellen en we zien dat dit zeker aanslaat, want ondertussen is de helft van onze omzet daarvan afkomstig", aldus Annelies. "Daarnaast hebben we altijd een webwinkel gehad, reeds vele jaren voordat de pandemie uitbrak. Dus toen de markten wegvielen, konden we snel schakelen en volop inzetten op thuislevering. Een pittige periode natuurlijk in combinatie met drie kinderen, maar dat heeft ons geen windeieren gelegd."

EEN HART VAN GOUD

Voedselteams en Vanier

Hoewel de slagerij eerder verscholen lijkt te liggen tussen de uitgestrekte velden, weten klanten van alle uithoeken toch de weg te vinden. "We hebben een breed klantenbestand, gaande van de Nederlandse grens tot Antwerpen, het Waasland en de regio rond Gent. Velen van onze klanten eten minder maar kwalitatief vlees, dus dan is een uitgebreid netwerk geen overbodige luxe. Bovendien voeren we veel uit dankzij externe projecten, zoals Voedselteams en Vanier. Een voedselteam is regionaal georganiseerd en bestaat uit een groep mensen die samen voedsel aankopen bij lokale producenten via een webplatform en dat wekelijks afhalen op diverse locaties. Op vrijdag rijden wij bijvoorbeeld twee tours, in Gent en het Waasland, om de bestellingen naar de afhaallocaties te brengen. Het is een eerlijke manier om de korte keten te stimuleren en zeker te zijn van kwaliteit", aldus Pieter.

Zorgbedrijf met zorggasten

De goed geoliede tandem weet van aanpakken én heeft het hart op de juiste plaats, sinds jaar en dag bezorgen ze zorggasten namelijk een unieke ervaring. "Zolang ik mij kan herinneren, fungeren wij als zorgboerderij. Wat dat precies betekent? Momenteel hebben wij twee zorggasten bij ons in dienst, mensen met een beperking die meedraaien op de boerderij en de slagerij. Je kan het vergelijken met begeleid werken, maar onze zorgboeren krijgen ook veel zelfstandige taken, gaande van het voederen van de runderen tot afwassen en worsten draaien. De bedoeling is dus om hen een zinvolle dagbesteding te geven, zodat ze perfect meedraaien in onze maatschappij."