Aandachtspunten bij antireflecterende beglazing

Antireflecterende beglazing zorgt voor minder reflectie en meer doorzicht 

Elke beglazing kampt immers met een zeker aandeel lichtreflectie, wat leidt tot de weerspiegeling van de omgeving. In sommige omstandigheden is deze weerspiegeling echter uiterst ongewenst. Denk aan winkeletalages, controletorens, musea en tribunes … daar is een optimaal doorzicht zonder storende reflecties van groot commercieel, esthetisch of zelfs veiligheidsbelang. Om dat te verzekeren, kan men in dergelijke situaties gebruikmaken van antireflectieglas. Geen goedkope optie, maar wel de beste oplossing voor een glashelder resultaat.

Wat is antireflectieglas?

Wie spreekt over antireflectieglas, heeft het in principe over een gespecialiseerde beglazing waarbij de zichtbare reflectie op het glas door een magnetroncoating gereduceerd wordt. Het ontspiegelende effect van de coating zorgt voor minder storende weerspiegelingen, een verbetering van de helderheid en doorzichtigheid van het glas, en een betere kleurweergave en contrast. Het product is echter niet te verwarren met een ontspiegelende glasfolie die op een reeds bestaande beglazing aangebracht wordt (zie kader). Afhankelijk van de fabrikant wordt antireflectieglas standaard aangeboden als enkele glasplaat of als gelamineerd glas, al kan het ook verder in andere producten verwerkt worden.

Toepassingen

Antireflectieglas kent vele toepassingen: van winkelvitrines tot museumdisplays, controletorens, opnamestudio’s, scheidingswanden in tribunes, reclameborden, terrariums enzovoort. Overal waar een goed doorzicht vooropstaat en de minste belemmering ervan een probleem kan opleveren, kent antireflectieglas zijn waarde, ongeacht of dat in een binnen- of een buitenomgeving is.

Productie

Basisprincipe

De productie van antireflectieglas gebeurt door middel van een vacuümmagnetronsputterproces, waarbij de ontspiegelende metaaloxidecoating kathodisch op het floatglas verneveld wordt. De meeste fabrikanten maken voor dit type beglazing gebruik van extra klaar glas en de coating kan aan een of beide zijden van de glasplaat aangebracht worden.

Samengestelde beglazingen

Het enkel antireflectieglas dat op deze manier geproduceerd wordt, kan als dusdanig toegepast worden, maar wordt in de meeste gevallen nog verder verwerkt tot een gelaagde of isolerende beglazing. Een belangrijk aandachtspunt daarbij is dat de antireflecterende coating niet rechtstreeks met een andere coating of folie gecombineerd kan worden. Een gelaagde beglazing wordt daarom samengesteld uit twee glasplaten met elk een antireflecterende coating op één zijde, waarbij de laminatie aan de ongecoate zijde gebeurt. Bij een dubbele beglazing met Low-E coating op positie 3 bevinden de antireflecterende coatings zich enkel op posities 1, 2 en 4. De positie van de coating wordt het best met een coatingdetector bepaald. Bij gelaagd glas heeft men wel steeds de mogelijkheid om de gebruikte EVA- of PVB-folie(s) aan specifieke prestaties aan te passen. Zo kan men opteren voor een folie ter versterking van het glas of ter verbetering van de akoestische prestaties, alsook voor, indien gewenst, een gekleurde folie.

Geen thermische behandeling

Wat echter niet mogelijk is met antireflectieglas, zijn alle verwerkingen die een thermische behandeling inhouden. Thermisch harden, maar ook zeefdrukken en emailleren zijn uitgesloten.

Prestaties

Lichtreflectie

De zichtbare lichtreflectie op het glasblad wordt gemeten volgens norm EN410, en dit onder een hoek van 90°. Op een conventioneel floatglas bedraagt deze reflectie normaliter zo’n 8%. Met een magnetroncoating op beide zijden van de glasplaat wordt ze gereduceerd tot 1% of zelfs minder. De dikte van het glas, alsook de verwerking ervan, hebben uiteraard wel een impact op deze prestaties. Hoe dikker het glas, hoe hoger de lichtreflectie bijvoorbeeld zal liggen, al zijn de verschillen nog relatief miniem. Meer impact ondervindt men van de toepassing van antireflectieglas in een dubbele beglazing met Low-E coating. In dat geval gaat het om waarden tot zo’n 2%.

Lichttoetredingsfactor

Antireflectieglas zorgt echter niet alleen voor een verminderde lichtreflectie; het profiteert ook van een veel betere lichttransmissie. Wordt er bij conventioneel floatglas doorgaans namelijk gesproken over een lichttoetredingsfactor rond 90% voor een enkele glasplaat, dan tekenen fabrikanten bij het antireflectieglas waarden op rond 98 à 99%. Dat betekent een verbeterde waarneming én minder nood aan kunstverlichting. Opnieuw spelen de dikte en toepassing van het glas een belangrijke rol in het bepalen van de exacte waarden, maar ook hier gaat het in elk geval om een aanzienlijke verbetering ten opzichte van vergelijkbare beglazingen met conventioneel floatglas.

Thermische isolatie

De toevoeging van de magnetroncoating heeft geen invloed op de thermische prestaties van de beglazing. De Ug-waarden zijn dan ook gelijk aan deze van eenzelfde configuratie met conventioneel floatglas.

In de praktijk

De exacte cijfers voor de prestaties inzake lichtreflectie, lichttransmissie, thermische isolatie … van een bepaalde beglazing zijn steeds bij de glasfabrikant op te vragen. Wel dient men er rekening mee te houden dat ook de specifieke licht- en kijkomstandigheden een bepalende rol kunnen spelen. Zo is de doeltreffendheid van de antireflectiecoating steeds afhankelijk van de kijkhoek. De coating is immers zo gestructureerd dat men het beste resultaat bekomt wanneer men recht op het glas kijkt. Hoe schuiner men kijkt – hoe kleiner, met andere woorden, de kijkhoek – hoe groter het aandeel lichtreflectie zal zijn. Daarnaast is het ook zo dat de resterende lichtreflectie door de magnetroncoating een blauwe of, in sommige gevallen, paarsrode schijn kan vertonen. Hoewel deze schijn in de meeste gevallen niet voor het blote oog waarneembaar is, kan hij in bepaalde omstandigheden, afhankelijk van onder andere de kijkhoek en de belichting, wel zichtbaar worden. Wordt er antireflectieglas toegepast voor grote oppervlakken, zoals winkeletalages, dan wordt daarom aangeraden om de situatie in situ en met behulp van een groot staal af te toetsen. Ten slotte kan de hoge lichttransmissie van het glas ook het nadeel met zich meebrengen dat vuil op de beglazing sneller zichtbaar wordt.

Coating of folie?

Antireflectieglas is niet te verwarren met een klassieke beglazing, voorzien van een ontspiegelende folie. Dergelijke folies zorgen weliswaar ook voor een ontspiegelend effect, maar zijn minder efficiënt dan de magnetroncoating – ze resulteren doorgaans nog steeds in reflectiepercentages rond de 4% – en hebben niet hetzelfde positieve effect op de lichttransmissie. Bovendien zijn de meeste van deze folies enkel geschikt voor binnentoepassingen.

Plaatsingvoorschriften

Bij het plaatsen van antireflectieglas is het van groot belang dat men de specifieke plaatsingsvoorschriften van de fabrikant opvolgt. Een verkeerde behandeling van het glas kan de coating immers onherroepelijk beschadigen. Enkele aandachtspunten zijn:
• Glaszuigers: het gebruik van zuignappen of glaszuigers is in principe niet toegestaan, aangezien zij de coating kunnen beschadigen. Enkel wanneer er voor transport en plaatsing een speciale folie op de glasplaat is aangebracht en de zuigers dus niet rechtstreeks met de coating in contact komen, is het een mogelijkheid, al spelen dan ook de afmetingen van de glasplaat een zekere rol.
• Kitten: niet alle kitten zijn geschikt voor gebruik in combinatie met antireflectieglas. Kitten met azijnzuur zijn bijvoorbeeld uit den boze.
Meer voorschriften en aandachtspunten zijn beschikbaar via de fabrikant. Raadpleeg en respecteer ze!

Onderhoud

De antireflecterende magnetroncoating biedt een duurzame oplossing die geschikt is voor toepassingen binnens- en buitenshuis. Toch zijn er ook qua reiniging en onderhoud enkele aandachtspunten. Zo mogen er voor de reiniging geen alkalihoudende afwasmiddelen, schuurmiddelen of gedenatureerde alcohol gebruikt worden en dient men de nodige voorzorgen te nemen om krassen te vermijden. Het gebruik van schuursponzen wordt met andere woorden ten stelligste afgeraden, en vuil en vaste stoffen worden het best eerst met stromend water verwijderd. Opnieuw is aangeraden om hiervoor de reinigingsvoorschriften van de fabrikant te raadplegen en op te volgen.