GLAS VEROVERT MEUBEL- EN INTERIEURBOUW
TOEPASSING VEREIST VAKKENNIS
Net zoals dit een vijftiental jaren geleden het geval was met steen en composiet, komt de meubel- en interieurbouwer vandaag meer en meer in aanraking met glas. En ook hier geldt opnieuw het eeuwenoude principe: 'onbekend is onbemind'. De wil om met glas te experimenteren is er wel, maar de basiskennis ontbreekt vaak en de onderlinge verstandhouding tussen interieurbouwer en glazenier staat dikwijls nog niet 100% op punt. Beide beroepen hebben immers onvoldoende kennis van elkaars mogelijkheden en behoeften. Dit artikel maakt u vertrouwd met enkele basisprincipes.
ENKELE VUISTREGELS
Dikte kiezen i.f.v. de hoogte
Indien de hoogte van het glasblad kleiner is dan 850 mm, dan volstaat het om glas te gebruiken van 4 mm dik. Wil men een glaspaneel verwerken met een hoogte groter dan 850 mm, maar kleiner dan 1.600 mm, dan is een dikte van 6 mm de norm. Bij nog grotere hoogtes is het aan te raden om op 8 mm dikte over te schakelen. Let wel: dit zijn richtlijnen, geen verplichtingen.
Enkel glas is af te raden
Enkel glas is ten stelligste af te raden omdat in geval van glasbreuk de kans op zware verwondingen of letsels zeer groot kan zijn. Ook het type bevestiging speelt hierbij een rol: het risico is het grootst bij een klembevestiging. Bij verkleving op een ondergrond is het gevaar dan weer heel wat kleiner.
Thermisch gehard glasbij inklemming
Wil men het glas inklemmen, dan is het gebruik van gehard glas ten stelligste aan te raden. Hard glas wordt geproduceerd door gewoon glas op te warmen tot een temperatuur van ca. 600 °C. Bij het afkoelen krimpt het glas zodanig dat het veel denser en dus harder wordt dan gewoon glas.
Gelaagd glas
Gelaagd glas, dat is veiligheidsglas dat in het midden voorzien is van een al dan niet transparante folie, vermijdt verwondingen bij het breken. Het glas zal dan aan de folie blijven kleven. Het gebruik van gelaagd glas kan de prijs van het meubel aanzienlijk verhogen, maar dit mag geen obstakel zijn voor wie veiligheid hoog in het vaandel draagt. Bepaalde decoratieve elementen kan men bij gelaagd glas ook naar de kern plaatsen, zoals textiel, digitaal geprinte folies, gekleurde folies...
Gewicht van het glas
Gewicht van glas wordt bepaald door zijn dichtheid van 25 kg/dm³. Een glasplaat van 4 mm x 1.000 mm x 1.000 mm weegt 10 kg. Het gewicht van glas mag niet onderschat worden in vergelijking met het gewicht van een spaanplaat.
BEVESTIGINGSTECHNIEK
Kleven
Bij het verkleven van glas zijn er twee gulden regels: het glas moet stof- en vetvrij gemaakt worden en de omgevingstemperatuur dient minimaal 17 °C te bedragen. Respecteert men dit niet, dan kan er condens ontstaan tussen het kleefmiddel en het glas, waardoor er onvoldoende hechting is. De kleefstof die hiervoor gebruikt wordt, varieert naargelang de toepassing en de transparantie. Het neusje van de zalm hierin is uv-lijm. Deze lijm gaat enkel verharden onder invloed van uv-stralen. Voordeel hiervan is een gegarandeerde verlijming. Beperkingen zijn dat men een uv-lamp moet hebben en het glas de uv-stralen moet doorlaten. Gelakt glas mag alleen rechtstreeks gekleefd worden als het glas keramisch gelakt is, anders bevestigt men het beslag alleen op de lak en niet op het glas zelf. Bij spiegels bestaat de mogelijkheid om rechtstreeks op de spiegel te kleven indien de zilverlaag niet gespoten, maar wel gebakken is. Enkel dit laatste kan een afdoende hechting van het beslag garanderen. Indien dit niet het geval is, moet men werken met een gelaagde dubbelzijdige spiegel of gelakt glas waarop men dan het beslag kan verlijmen. Meestal volstaat het om raad te vragen aan de leverancier van het glas of de lijm. Indien gewenst kan men het beslag ook laten verlijmen door de glasleverancier.
Klemmen
Hier wordt het beslag op het glas bevestigd d.m.v. een kunststof klem die opgespannen wordt via het aandraaien van een schroef. Dat doet men het best met een momentsleutel. Hier is het ook belangrijk om het glas te ontvetten en een omgevingstemperatuur van 17 °C te respecteren. Doet men dit niet, dan is de kans zeer groot dat bij een stijgende temperatuur de klemming loslaat. Vergeet niet om steeds gehard glas te gebruiken. Door de hoge densiteit is het praktisch onmogelijk om het glas te verbrijzelen bij het inklemmen. Glas zal alleen breken als het beschadigd is of indien er een verkeerde druk wordt uitgeoefend.
Boringen
Een boring heeft als voordeel dat, zelfs bij het loskomen van de bevestiging, de verbinding het glas steeds op zijn plaats zal blijven houden. De boring moet natuurlijk op de plaats komen waar deze door de fabrikant is aangegeven. Het gebruik van gehard glas is hier bovendien een noodzaak. De stabiliteit van de bevestiging is hoger dan bij een verlijming of klemming: zelfs als de schroeven onvoldoende aangedraaid worden, zal het geheel niet uit elkaar vallen.
TOEPASSINGEN
Schuifdeuren
Schuifdeuren vormen een van de meest voor de hand liggende toepassing van glas. Ze worden al sinds eeuw en dag toegepast bij vitrinekasten, loketten, ontvangstbalies ... Eind jaren 90 deed het aluminium kader zijn intrede en het glas werd volledig omkaderd. Dat had als voordeel meer stevigheid en stabiliteit, maar het nadeel was dan weer de onvermijdelijke rand die de esthetiek van het geheel verstoorde. Vandaag zijn de mogelijkheden in vorm, kleur, structuur en bevestiging talrijker en diverser geworden. Bij schuifdeuren in badkamers kan men via glazen fronten, al dan niet met een rechtstreeks erop verkleefde spiegel, de dikte van de front zeer dun houden. Dit in tegenstelling tot de traditionele plaatmateriaalfronten met een daarop verkleefde spiegel. Zo bekomt men een slank en elegant meubel. Bovendien verloopt de verwerking stukken sneller. Om het inklemmen in een aluminium kader te vermijden, verkleeft men het glas meestal rechtstreeks op het beslag. Op die manier valt er aan de buitenkant zo weinig mogelijk van het beslag te zien. Ook een boring behoort tot de mogelijkheden. Die is evenwel aan de buitenkant zichtbaar, maar kan in bepaalde gevallen ook zeer mooi zijn. Zoals ook bij de houten schuifdeuren is een versteviging vanaf een hoogte van 1.600 mm in de vorm van een uitrichtbeslag of greep over de totale hoogte van het glas ten stelligste aan te raden, zeker bij een verzette ophanging.
Schuifladen
Fabrikanten van schuifladebeslag bieden de mogelijkheid om de zijkanten van de lades te verhogen met een opvulling in glas. Sommigen aanbieders leveren deze lades zelfs kant-en-klaar op maat gemaakt in verschillende afwerkingen en kleuren.
Scharnieren
In het verleden was klemmen nog zeer sterk van toepassing: denken we maar aan de klassieke stereomeubels. Vandaag is deze methode in onbruik geraakt en wordt ze enkel nog toegepast door hobbyisten die een gemakkelijke en snelle manier zoeken om een glazen draaideur te realiseren. De beperking in maatvoering en de onzekerheid dat het glas inderdaad geklemd blijft, vormen de belangrijkste zwaktes. Het kleven wordt al geruime tijd toegepast op bijvoorbeeld spiegeldeuren. Het voordeel hiervan is dat het beslag volledig aan het oog onttrokken is en dat zo de volledige spiegeloppervlakte vrijkomt. De boring wint ook hier aan marktaandeel omdat verschillende beslagleveranciers oplossingen bieden die een visuele meerwaarde verlenen.
Verbindingen
Niet alleen functioneel beslag wordt gecombineerd met glas, maar ook constructief beslag. Hierdoor is het mogelijk om een volledige meubelconstructie in glas te realiseren. Men kan glas, indien gewenst, ook combineren met een ander materiaal zoals steen, maar glas/glas is toch een bijzondere combinatie, waarvoor diverse verbindingsmethodes bestaan. De meest elegante manier om twee glaspanelen met elkaar te verbinden, is verlijming. Hierdoor kan men een quasi naadloos resultaat bekomen. Een trend die vandaag meer en meer wordt toegepast onder het mom van 'industrieel design' is een verbinding die via een boring de verschillende panelen aan elkaar verbindt om zo een stabiele constructie te bekomen. Hier mogen de bevestigingen zichtbaar blijven.
Meubelfronten
Hier kan men de grootste troef uitspelen. Omdat fronten zich aan de buitenkant van het meubel bevinden en er een grote variatie aan decors voorhanden is, kan het onderhoudsvriendelijke glas zelfs in het kleinste interieur het grootste dieptezicht creëren. Bij een correcte montage is dit materiaal, in tegenstelling tot wat velen denken, helemaal niet broos en kwetsbaar.
Keuken
Spatwanden en keukenwerkbladen zijn ook met glas uit te voeren. Dat geeft een extra dimensie in het interieur.
