Nieuwste generatie platdakvensters biedt waaier aan mogelijkheden

Platdakvensters worden steeds als compleet systeem aangeboden, inclusief de opstand, een vleugel met beglazing en een afwerking. Bij de meeste systemen is de opstand 15 cm hoog en bestaat die uit een pvc-meerkamerprofiel opgevuld met EPS. Hoewel de opbouw en plaatsing van platdakvensters doorgaans identiek zijn, bestaan ze vandaag in tal van uitvoeringen.

Met of zonder koepel

In de eerste plaats wordt er een onderscheid gemaakt tussen platdakvenster met of zonder koepel. In het eerste geval wordt er over de vleugel een afdekschelp uit acrylaat of polycarbonaat geplaatst; in het tweede geval plaatst men een extra glasplaat over de vleugel heen, die rondomrond afgewerkt wordt met een aluminium profiel.

De vlakke uitvoering is doorgaans iets duurder en biedt dan ook vooral een esthetische oplossing, al heeft ze ook één belangrijk functioneel voordeel. In tegenstelling tot de platdakvensters met koepel, die enkel verkrijgbaar zijn in standaardmaten, worden de vlakke platdakvensters namelijk wel op maat gemaakt. Voor beide varianten gelden wel dezelfde maximumafmetingen echter. De meeste fabrikanten hanteren 150 x 150 cm als maximum, al zijn er ook fabrikanten die platdakvensters tot 220 cm lang aanbieden. Bij die laatste is de breedte dan wel weer beperkt tot 120 cm.

Dubbel, drielagig of vierlagig

Platdakvensters kunnen voorzien worden van een dubbele, een drielagige of een vierlagige beglazing. Bij vlakke platdakvensters wordt de glazen afdeklaag meegerekend, en geldt er bijgevolg een minimum van drie lagen.

Vast of opengaand

Platdakvensters zijn verkrijgbaar in vaste en opengaande varianten. Voor ruimtes die naast het platdakvenster over nog andere, opengaande, vensters beschikken, volstaat over het algemeen de vaste uitvoering. Enkel wanneer er een extra ventilatienood is, wordt de opengaande uitvoering aangeraden.

Deze scharniert open tot een opening van circa 15 cm en bestaat zowel in een manuele als in een automatische variant. De eerste wordt met een spindel geopend en gesloten; de tweede wordt aangedreven via een kettingmotor in de vleugel. Bij de elektrische versie wordt nagenoeg altijd een regensensor voorzien, zodat het platdakvenster automatisch sluit bij regen.

Speciale uitvoering

Naast de standaardfunctionaliteiten bestaan er ook een aantal speciale uitvoeringen, die extra functionele of esthetische mogelijkheden bieden.

• Platdakvenster met daktoegang: sommige platdakvensters kunnen worden geopend tot een hoek van 60° à 80°. Deze zijn vooral interessant voor projecten waarin het dak via geen enkele andere weg bereikbaar is. Net als bij de klassieke opengaande platdakvensters wordt het openingsmechanisme hier (onzichtbaar) in het kader geïntegreerd, terwijl gasdrukveren ervoor zorgen dat de vleugel in open positie kan blijven staan. Om het gewicht van de opengaande vleugel te beperken, worden deze dakvensters enkel met twee- of drielagig glas uitgevoerd. 
• RWA-platdakvenster: er zijn ook platdakvensters die specifiek ontworpen zijn voor rook- en warmteafvoer. Ook zij kunnen zowel vlak als met een koepel worden afgewerkt. In plaats van via een scharnier te openen, worden deze platdakvensters met vier scharen opgeduwd, om zo een vrije luchtcirculatie te creëren. RWA-platdakvensters moeten aan strenge normen voldoen (EN 12101-2) en zijn vooral gericht op grotere projecten en appartementsgebouwen.
• Bewandelbaar platdakvenster: sinds kort bestaan er vlakke platdakvensters waarover men gewoon kan wandelen. De buitenste glasplaat bij deze uitvoeringen is extra sterk – drie glasplaten van 8 mm met telkens vier PVB-folies tussen – en is voorzien van een antisliplaag. Deze uitvoeringen zijn erg interessant voor platte daken die ook als terras worden gebruikt. Door de terrasafwerking aan de hoogte van de platdakvensters aan te passen en die tot aan het venster door te trekken, ontstaat er namelijk een doorlopend oppervlak zonder onderbrekingen.
• Vlak platdakvenster met gekleurde rand: sommige fabrikanten bieden vandaag de mogelijkheid om de glasrand en aluminium omlijsting van een vlak platdakvenster, die standaard zwart zijn, in een RAL-kleur naar keuze uit te voeren. Dit is een louter esthetische optie, waarvoor een meerprijs van circa 10% gerekend moet worden.

PRESTATIES

Thermisch

Dankzij de pvc-opstand met extra EPS-isolatie en het gebruik van hoogwaardige beglazingen, halen platdakvensters vandaag goede isolatiewaarden, en voldoen ze aan de geldende EPB-eisen voor zowel Ug,max als Uw,max.

Een platdakvenster met dubbele beglazing (Ug = 0,9 W/m²K) en een polycarbonaatafdekschelp haalt bv. Uw-waarden tot 0,72 W/m²K, terwijl er met een vierlagige beglazing (Ug = 0,3 W/m²K) en koepel zelfs Uw-waarden tot 0,55 W/m²K gerealiseerd worden. Vlakke platdakvensters met drie lagen glas, inclusief afdekplaat, halen Uw-waarden tussen 0,9 en 1,4 W/m²K; met een vierlagige beglazing (Ug = 0,3 W/m²K) zijn Uw-waarden tot 0,76 W/m²K mogelijk.

Dat de U-waarden voor vlakke platdakvensters hoger liggen dan deze voor platdakvensters met koepels kan vreemd lijken, maar is onder andere toe te schrijven aan de normen die worden gehanteerd. Voor vlakke platdakvensters geldt namelijk norm EN 1873, volgens dewelke de U-waarden gemeten moeten worden, terwijl voor platdakvensters met koepel norm EN 12567-2 geldt, waarbij de U-waarden berekend worden. Daarnaast zorgt de polycarbonaatkoepel ook voor een extra afdeklaag: terwijl een vlak platdakvenster met vierlagig glas effectief vier lagen heeft, zijn dat er bij een platdakvenster met koepel en vierlagig glas vijf. Bovendien wordt door de toevoeging van de koepel ook een extra luchtspouw gecreëerd.

Akoestisch

De akoestische eigenschappen van platdakvensters zijn dankzij de beglazing veel beter dan deze van de traditionele koepels. Zo bieden uitvoeringen met dubbele beglazing en koepel een geluidsisolatie van 31 à 38 dB voor omgevingsgeluid en van 46 dB voor contactgeluid. Vlakke platdakvensters doen het, zeker wat het contactgeluid betreft, nog beter.

Veiligheid

Volgens de geldende veiligheidsnormen (NBN S23-002) moet de binnenste glasplaat steeds worden uitgevoerd in gelaagd glas. Bij de meeste systemen is dit standaard het geval, al bestaan er nog altijd opties zonder gelaagde glasplaat. Het is de verantwoordelijkheid van de voorschrijver om te kiezen voor een systeem conform NBN S23-002.

AANDACHTSPUNTEN BIJ ONTWERP EN PLAATSING

Omdat platdakvensters als complete systemen worden aangeboden, is de plaatsing relatief gemakkelijk. Over het algemeen worden ze rechtstreeks op het dak geplaatst, waarna de dakdekking langs de randen wordt opgetrokken.

Wanneer het een platdakvenster met koepel betreft, moet de afdekschelp wel nog op de werf worden geplaatst. Ondanks de doorgaans vlotte montage van het platdakvenster, moeten architect en dakwerker toch een aantal cruciale aspecten in acht nemen.

Helling

Platdakvensters kunnen worden geplaatst in daken met een hellingsgraad tot 15°. Het is echter vooral de minimale dakhelling waartegen al eens gezondigd wordt. Platdakvensters met koepel kunnen dan wel worden geplaatst op hellingen vanaf 0°, maar voor vlakke platdakvensters wordt een minimale helling van 2° of zelfs 5° voorgeschreven om de correcte afwatering van het systeem te kunnen garanderen.

Verhogingsopstand

Platdakvensters worden standaard voorzien van een opstand van 15 cm, vervaardigd uit een pvc-meerkamerprofiel opgevuld met EPS. Voor toepassingen waarbij een grotere opstand vereist is, zoals bij een groendak of bij grind, bieden verschillende fabrikanten extra opstanden aan. Deze zijn op dezelfde manier vervaardigd als de standaardopstand en zijn doorgaans ook 15 cm hoog. Er kunnen maximaal twee van deze extra opstanden worden toegevoegd, met een maximale totale opstand van 45 cm tot gevolg. Om schade of insijpeling door sneeuw- of vochtophopingen te vermijden, wordt gesteld dat de afstand tussen de hechtingen van koepel of glasplaat en de bovenzijde van het dak steeds 15 cm of meer moet bedragen.

Bouwknoop

Het is aan de architect om na te gaan hoe het platdakvenster op de specifieke dakconstructie moet aansluiten. Zo kan een EPB-aanvaarde bouwknoop worden gerealiseerd door de overgang tussen het platdakvenster en de thermische isolatie van het dakoppervlak met een isolerende verhogingsopstand uit te voeren.

Dakdichting

Daarnaast is de dakwerker verantwoordelijk voor de precieze plaatsing van het platdakvenster, waarbij alle naden en kieren vermeden moeten worden en de dakdichting volgens de regels van de kunst op de opstand van het platdakvenster aangesloten moet worden. Daarvoor moet de dakdichting worden opgetrokken tot de bovenzijde van de opstand, en er op een correcte manier tegen worden bevestigd. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan de dichtheid van de hoekverbindingen. De oversteek van de koepel of glazen afdekplaat beschermt de aansluiting verder tegen waterinsijpeling.

ZONNEWERING

Het risico op oververhitting wordt in het kader van de huidige EPB-regelgeving steeds belangrijker. Ook bij platdakvensters wordt daarom aandacht besteed aan zonnewering.

Buitenzonwering

Zowel vlakke platdakvensters als platdakvensters met koepel kunnen met een buitenzonnewering worden uitgerust. De meeste fabrikanten voorzien hiervoor specifieke oplossingen, aangepast aan hun producten. Bij vlakke platdakvensters bevindt de buitenzonnewering zich effectief buiten; bij platdakvensters met koepel bevindt die zich bovenop de beglazing, maar onder de koepel.

Bij vlakke platdakvensters wordt de zonnewering doorgaans aangedreven via een solar, die zowel voor energie als voor monitoring op basis van licht- en warmte-intensiteit zorgt. De bediening kan zowel vol- of semiautomatisch als manueel gebeuren. Bij uitvoeringen met koepel worden de screens elektrisch aangedreven, doorgaans met een zonnecel, en bediend met een afstandsbediening. Afhankelijk van de fabrikant zijn screens voor beide uitvoeringen beschikbaar in verschillende kleuren en gradaties van lichtdoorlaatbaarheid.

Binnenzonwering

Verduisteringsgordijnen zijn beschikbaar in verschillende materialen en kleuren en kunnen in elk platdakvenster geïntegreerd worden. Ze kunnen meteen worden geplaatst of later worden toegevoegd. Hou er echter wel rekening mee, indien er een verduisteringsgordijn wordt nageplaatst en er nog geen stroomvoorziening tot aan het platdakvenster loopt, dat er extra slijp- en elektriciteitswerken zullen moeten plaatsvinden. Daarnaast zal het vrije glasoppervlak door de toevoeging van de cassette met motor en gordijn enigszins kleiner worden.