JE KOELKAST CORRECT GEBRUIKEN
Een koelkast, of een frigo, is een eenvoudig toestel waar niet veel mis mee kan gaan, zo lijkt het misschien. Toch staan we even stil bij dit alledaagse stuk witgoed. Of je nu een inbouwtoestel hebt of een losstaand tafelmodel, er zijn enkele dingen die je maar beter kan weten. De tips helpen je als je je oude koelkast wil vervangen door een nieuwe koelkast, of als je zo goed mogelijk gebruik wil maken van je koelkast.
VENTILATIE
CONDENSATIE
ZONES IN DE KOELKAST
ENERGIETIPS VOOR DE KOELKAST
VENTILATIE
HOE WERKT EEN KOELKAST?
Door de koelkast lopen buizen met koelmiddel. Aan de ene zijde, aan de binnenkant, laat men het koelmiddel in de buis verdampen, waardoor het warmte onttrekt aan alles wat in de koelkast zit. Aan de andere zijde, aan de achterkant gaan de buizen buiten de koelkast zitten. Daar zorgt de compressor dat het koelmiddel opnieuw vloeibaar wordt, daarbij geeft het warmte af. De buizen aan de achterzijde worden dus warm. Zorg ervoor dat die buizen warmte kunnen afgeven.
OPTIMALE VENTILATIE
Er zijn enkele dingen waarop je moet letten. Zorg er het best voor dat je koelkast niet met de achterzijde naar een radiator of een andere warmtebron staat, dus liefst ook niet vlak bij je kookplaat. Zorg voor genoeg ventilatie. Als het mogelijk is, laat je een tafelmodel een paar centimeter van de muur staan. Er zijn roosters voorzien boven de buizen, let erop dat je die niet afdekt.
Ook als je een inbouwkoelkast hebt, dan moet je zorgen voor een ventilatierooster, in de plint bijvoorbeeld. Stof zorgt ervoor dat de buizen hun warmte moeilijker kunnen afgeven. Dus als het kan, stof je die regelmatig eens af.
CONDENSATIE
OORZAAK
Warme lucht kan meer waterdamp bevatten dan koude lucht. Als je de warme lucht van buiten de koelkast gaat afkoelen in de koelkast, dan gaat de waterdamp in de lucht condenseren. Het gaat water worden, tegen het koudste deel van de koelkast. Dat is de achterkant.
In het ideale geval merk je eigenlijk niets van dat condenswater in je koelkast: het zakt naar beneden en gaat langs het afvoergaatje weg. Het komt terecht in een bakje boven de motor van de koelkast waar het weer gaat verdampen.
PROBLEMEN MET CONDENSWATER
Heel wat mensen hebben het probleem dat er water in hun koelkast zit. Dat kan je vermijden.
- Het afvoergaatje kan soms verstopt zitten. Heb je last van water in je koelkast, dan kan je beginnen met het schoonmaken van dit afvoergaatje. Gewoon het vuil weghalen, en eventueel het gaatje nog eens doorprikken.
- Normaal zakt het vocht gewoon naar beneden langs de achterwand waar het ontstaat. Als er iets tegen de achterwand staat, dan kan het zijn dat het water niet wegloopt, maar in de koelkast blijft. Plaats dus niet tegen de achterwand.
- Je koelkast moet ook waterpas staan om het condenswater correct af te voeren. Controleer dat dus ook, je kan de positie wat bijregelen door aan de pootjes te draaien.
- Het kan ook zijn dat een slecht sluitende deur het probleem met condenswater veroorzaakt. Zorg dat je koelkast waterpas staat en correct is ingebouwd en reinig de rubbers aan de deur regelmatig.
ZONES IN DE KOELKAST
DE IDEALE TEMPERATUUR
Niet overal in je koelkast is het even koud. Zorg dat je koelkast correct is ingesteld. Je kan de temperatuur instellen met deze knop. Hoe hoger je die instelt, hoe kouder het gaat zijn. Normaal moet je die instellen op 6 à 7 op 10, 3 à 4 op 5.
Als je niet zeker weet of je koelkast koud genoeg is, kan je een koelkastthermometer gebruiken om de temperatuur te controleren.
WAT HOORT WAAR?
- Idealiter is het in het midden van je koelkast 3 à 4 graden. Dat is de plaats voor bereide gerechten, slaatjes, charcuterie ...
- Bovenaan is het ietsje warmer, 6 à 7 graden. Hier kunnen de producten die niet zoveel koeling nodig hebben: yoghurt, boter, confituur.
- Onderaan is het wat koeler, tussen de 0 en de 2 graden. In deze koudste zone bewaar je de producten die het snelst bederven. Denk aan rauw vlees of vis.
- Naast deze drie zones heb je nog de deur, daar is het ook eerder 6 à 7 graden (je bewaart er de drank en de eieren) en de groentelades, daar is het zo‘n 4 à 6 graden (de groenten en eventueel wat fruit bewaar je daar).
- Niet alle groenten en fruit horen trouwens in de koelkast. Vruchtgroenten en wintergroenten bewaar je beter op een koele, donkere plaats, minder dan 4° is eigenlijk niet goed.
ENERGIETIPS VOOR DE KOELKAST
A+++ LABEL
Zorg voor een goed, recent toestel. Op nieuwe toestellen vind je steeds een energielabel. Voor een koelkast moet je eigenlijk voor een A+++ gaan, het meest zuinige toestel.
Let op met je keuze: Koelkasten met label A, B, C of D mogen niet meer verkocht worden.
A+ lijkt een goed label, maar in de praktijk is het dus het minst zuinige op de markt. Soms geven fabrikanten een extra label: A+++ 30%. Daarmee bedoelen ze dan dat de koelkast nog 30% zuiniger is dan nodig voor A+++.
Sowieso is de kostprijs van je koelkast heel laag - ongeveer 1/5 - in vergelijking met de kostprijs van de elektriciteit die je nodig hebt om die te koelen. Vervang dus op tijd je koelkast. Je doet dat zeker om de 10 jaar.
EEN VOLLE KOELKAST
Zorg voor een gevulde koelkast. Een koelkast die vol zit, zal minder vlug haar temperatuur verliezen als de deur opengaat. Je kan bijvoorbeeld een extra fles melk of wat meer blikjes frisdrank in de koelkast bewaren. Je koelkast moet vol zitten, maar je moet wel zorgen dat er voldoende luchtcirculatie mogelijk is. Proppen is dus niet nodig.
KOUDE KETEN
Let erop dat je zo weinig mogelijk ongekoelde zaken in je koelkast stopt. Als je gaat winkelen, neem dan een koeltas of koelbox mee. Overschotjes van je warme maaltijd laat je eerst afkoelen. Ook voor dat afkoelen bestaan tips. Een warme pot kan je in koud water zetten, je kan het eten op een bord uitspreiden, of in kleinere potjes doen. Want je eten eerst langzaam laten afkoelen tot kamertemperatuur, da’s ook geen gezond idee.
