“WE PLUKKEN NU DE VRUCHTEN VAN TIJDENS DE CRISIS HERZIENE PROCEDURES"
Tom Hoogmartens ziet in elke crisis een opportuniteit
Tom Hoogmartens is de amper 31-jarige CEO van wegenbedrijf Hoogmartens Wegenbouw, dat ruim tachtig werknemers tewerkstelt in België en Nederland. Hoogmartens loodste zijn firma door de woelige crisisjaren 2013-2015, ging voor diversificatie in het gamma en boorde, om minder afhankelijk te zijn van de verkiezingsgedreven Vlaamse investeringsmarkt, ook de Nederlandse markt aan. InfraStructure had een boeiend gesprek met de gedreven bedrijfsleider, die een duidelijke visie heeft voor zowel de sector als zijn eigen onderneming.
DERDE GENERATIE FAMILIEBEDRIJF
Hoogmartens Wegenbouw is een familiebedrijf dat volgend jaar zijn vijfenvijftigste verjaardag viert. Met Tom Hoogmartens is momenteel de derde generatie aan de slag. “Eerder dit jaar vond de familiale overdracht plaats, waardoor ik zelf volledig eigenaar werd", aldus de zaakvoerder. “Met Hoogmartens Wegenbouw staan we vooral in voor het onderhoud van wegen, zowel asfalt als beton. Onze klanten zijn voor 75% lokale en gewestelijke overheden, aangevuld met de industrie. Qua regio zijn we vooral actief in Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant. Sinds vorig jaar beschikken we ook over een vestiging in het Nederlandse Venlo. Van daaruit bedienen we de Nederlandse provincies Zuid-Limburg, Noord-Limburg en Brabant. In 2015 hebben we onze strategie richting 2020 bepaald. Momenteel zijn we met onze tachtig medewerkers dan ook een serieuze groei aan het realiseren."
NAAST ASFALT NU OOK BETON
Om de doelstelling van 2020 te behalen, zit Hoogmartens Wegenbouw mooi op schema. Dat heeft volgens Tom Hoogmartens diverse redenen. “Het is sowieso een vaststaand gegeven dat de markt aantrekt", weet hij. “Hilde Crevits heeft destijds een serieuze maar noodzakelijke inhaalbeweging gemaakt voor het onderhoud van de autosnelwegen. Haar opvolger Ben Weyts is nu volop de gewestwegen aan het aanpakken. Daar heb je veel asfaltwegen met betonnen kantopsluitingen en fietspaden in beton. Vaak speelt betonverwerking een belangrijke rol in de onderhoudswerken. Daarom hebben we recent onze activiteiten uitgebreid naar de betonverwerking. Vroeger lag de focus uitsluitend op asfalt- en freeswerken. Nu gieten we ook ter plaatse gestorte boordstenen, watergreppels of new jerseys. We voorzien ook printbeton en uitgewassen beton. In Nederland gingen we zelf van start met een eigen vennootschap en begonnen we van nul. Begin dit jaar deden we er ook een kleine overname van een betonbedrijfje dat we momenteel in onze werking aan het integreren zijn. Door die overname zijn we erin geslaagd om onze activiteiten mooi te spreiden. Vandaag kunnen we dus een completer gamma aan onze klanten aanbieden."
WATERBOUW
Het blijft evenwel niet beperkt tot betonnen boordstenen of fietspaden. “We brengen onze knowhow inzake beton ook naar de waterbouw. Eerder dit jaar realiseerden we in Nieuwpoort een mooi referentieproject", aldus Hoogmartens. “De schuine zijde tussen de jachthaven en de dijk hebben we volledig gebetonneerd, geprint en gekleurd in het motief van ruwe rotsblokken. Het beton heeft geen voegen en is dus niet onderhevig aan de uitspoeling van het water. Die expertise willen we in de toekomst nog meer te gelde maken. Het storten van kaaimuren, dijkverstevigingen, taludbeschoeiingen ... behoort allemaal tot de mogelijkheden. Er ligt met andere woorden een hele nieuwe markt voor ons open. Door de overname in Nederland haalden we al die expertise in één klap in huis. Het overgenomen bedrijf had immers enkele jaren terug de haven van Oostende gerealiseerd. Zij hadden de kennis in huis om met eb en vloed mee te storten, wisten hoe de betonsamenstelling eruit moest zien ..."
CRISISJAREN
Dat de markt weer aantrekt, is volgens Tom Hoogmartens niets te vroeg, want tussen 2013 en 2015 was het ook voor zijn bedrijf pompen of verzuipen. “De echte crisis sloeg toe vanaf 2013", herinnert hij zich. “2012 was hier nog een uitzonderlijk goed jaar. Dat had alles te maken met de gemeenteraadsverkiezingen in dat jaar. Het is traditie in Vlaanderen dat onze sector in jaren van lokale verkiezingen bloeit. Elk schepencollege wil immers nog snel voor de verkiezingen een straat kunnen openen en een lintje kunnen doorknippen. Gevolg daarvan is echter dat de jaren daarna alle investeringen stilvallen. In 2013 kwam daar nog eens de bankencrisis bij, waardoor steden en gemeenten op droog zaad kwamen te zitten. Dat was het begin van drie bijzonder moeilijke jaren voor ons, met een serieuze omzetdaling als gevolg. We stonden dan ook voor de keuze: ofwel beperkten we onze kosten door onder andere personeel te ontslaan, ofwel kozen we daar uitdrukkelijk niet voor. En het werd de tweede optie. We waren en zijn immers nog altijd een familiebedrijf. Jarenlang hebben we gezwoegd om rond ons bedrijf een goede ploeg te verzamelen. Het zou te gek zijn om die inspanningen overboord te gooien en van nul te herbeginnen zodra de crisis voorbij is. We zijn vooral richting onze noorderburen gaan kijken om een stuk werkvolume terug te winnen. Intern hebben we heel wat procedures geoptimaliseerd en gedigitaliseerd. Dat levert nu grote efficiëntiewinsten op. Zo vormt elke crisis een opportuniteit, maar het zijn dus zeer moeilijke jaren met donkerrode cijfers geweest. Ook onze onderaannemers en leveranciers moesten het onderste uit de kan halen om operationeel te blijven."
“DE VIJVER IS LEEGGEVIST"
Nu de sector opnieuw aantrekt, prijst Hoogmartens zich gelukkig dat hij in de crisisjaren zijn personeel aan boord heeft gehouden. “Het aantrekken van nieuw personeel is vandaag de dag een regelrechte ramp. Gelukkig beschikken we over een uitgebreid netwerk. We merken wel dat steeds meer mensen er bewust voor kiezen om voor een familiebedrijf te werken. Maar toch merken ook wij dat de vijver momenteel leeggevist is. We voeren zeer intensieve HR-campagnes en waken over de uitstraling van ons bedrijf. Je moet kandidaat-werknemers al heel wat te bieden hebben. En uiteraard doen ook wij een beroep op buitenlandse werkkrachten. Dat is totaal niet met de bedoeling om de prijs te drukken, maar gewoon om aan het vereiste aantal handen te raken. Als je er als bedrijf immers voor zorgt dat elke buitenlandse werknemer volledig in orde is, dan is die bijna niet goedkoper dan een inheemse werkkracht. Ik ben dan ook vragende partij voor strengere controles. Enkel op die manier kunnen we de cowboys en oneerlijke concurrenten uit onze sector weren."
“NEDERLANDSE INVESTERINGSMARKT IS STABIELER"
Voorlopig ziet Tom Hoogmartens de toekomst gunstig evolueren. “Tussen 2015 en 2016 realiseerden we een groei van 20%. Ook onze marge evolueerde positief. Dit jaar zullen we nog eens 35% hoger eindigen dan vorig jaar, mede dankzij onze nieuwe betonactiviteiten en de opstart van onze Nederlandse vestiging. En 2018 is opnieuw een verkiezingsjaar. Ook de Vlaamse overheid houdt haar investeringsbudgetten aan. Vrees voor een gebrek aan werkvolume is er dus niet meteen. Wat 2019 zal geven, is dan wel weer koffiedik kijken. Vermoedelijk zullen de lokale investeringen opnieuw een terugval kennen. Maar voor ons is het wel enigszins geruststellend dat in die periode enkele grote projecten een aanvang zullen kennen, zoals de aanleg van de Oosterweelverbinding. Dat impliceert dat de echt grote aannemers genoeg werk zullen hebben aan die grote projecten, waardoor ze niet meer zullen afzakken naar onze corebusiness, zijnde de iets kleinere opdrachten. In de crisisperiode was dat wel het geval, met een ware prijzenoorlog tot gevolg. Iedereen probeerde te overleven door lage prijzen in te steken en het personeel aan de slag te houden. Hopelijk hebben we dat definitief achter de rug, maar de alertheid blijft. Gelukkig is de investeringsmarkt in Nederland iets stabieler en minder verkiezingsjaarafhankelijk. Daarnaast mikken we ook op onze betonactiviteiten in de watersector. Vergeleken met 2013 zijn we dus stukken beter gewapend tegen eventuele terugvallen in de conjunctuur."
“OOST- EN WEST-VLAANDEREN ZIJN ONBEREIKBAAR"
Hoogmartens beperkt de activiteiten tot een straal van honderd kilometer rond de hoofdzetel in Opglabbeek. “We blijven in deze regio enkel en alleen vanwege het mobiliteitsprobleem. De meeste van onze werknemers wonen in de regio van Opglabbeek. Het is voor hen ondoenbaar om op weekdagen voorbij Brussel of Antwerpen te geraken. Oost- en West-Vlaanderen zijn vanuit Limburg gewoonweg onbereikbaar geworden. Als we die twee provincies willen benaderen, dan moeten we ook daar een zetel gaan openen. Momenteel zijn er geen concrete plannen in die richting, maar zeg nooit nooit. We houden onze ogen en oren open, maar we behalen onze doelstellingen zonder een dergelijke tweede zetel. Aan de andere kant is het zo dat er heel wat bedrijven uit onze sector voor een overname staan, al dan niet binnen de familie. Als de volgende generatie geen interesse heeft in het voortzetten van de activiteiten zullen sommige bedrijven ook echt op de markt komen. We bekijken met andere woorden elke opportuniteit."
“MEER CALCULATOREN VOOR MEER VOLUME"
Driekwart van de omzet van Hoogmartens Wegenbouw wordt gerealiseerd bij lokale en regionale overheden. Die wijzen opdrachten toe op basis van openbare aanbestedingen waarbij de laagste offerte de opdracht mag realiseren. “Dat betekent dat wij onze kosten goed onder controle moeten houden om zo laag mogelijk te kunnen insteken", beseft Tom Hoogmartens. “Onze winratio op het vlak van aanbestedingen stijgt niet. Gemiddeld halen we een op drie offertes binnen. Maar we hebben wel meerdere calculatoren ingezet waardoor we meer dossiers konden indienen. Dat dreef het volume gevoelig op. De kunst is om op voorhand elk dossier zo grondig mogelijk te bestuderen. Toegegeven, voor elke opdracht die je dan uiteindelijk niet binnenhaalt, is dat een pure kostenpost."
INNOVATIE MET GEWAPEND WEGENISBITUMEN
Ook al is Hoogmartens Wegenbouw niet de grootste speler, toch is innovatie ook voor het familiebedrijf heel belangrijk. “Recent hebben we een compleet nieuw product gelanceerd, met name gewapend wegenisbitumen", zegt Tom Hoogmartens. “Wapening bij betonwegen is al schering en inslag. Ook in de funderingslagen bij asfaltwegen wordt wapening voorzien, in glasvezel, carbon of staal. Nieuw is echter het voorzien van wapening in de slijtlaag. Een weg die een zevental jaar oud is, begint scheurvorming te vertonen. Een complete heraanleg kun je in dat geval vermijden door een slijtlaag te voorzien. Als je dan, zoals ons, die slijtlaag van amper enkele millimeter dik nog eens kunt wapenen, verleng je de levensduur van de weg aanzienlijk. Onze wapening bestaat uit heel veel korte vezels die in het bitumen gestrooid worden. De vezels hechten zich aan elkaar en vormen zo een netstructuur."
OPMETINGEN MET DRONES
In 2016 werd de nu 31-jarige Tom Hoogmartens uitgeroepen tot Jonge Vlaamse Aannemer van de provincie Limburg door de Confederatie Bouw. “De jury kijkt vooral naar het bedrijf, de groeicijfers, de strategie, visie en missie. Daarnaast kijken ze ook naar de technieken die het bedrijf hanteert. Zo is het inzetten van drones voor ons bedrijf heel belangrijk. We zijn al een tijdje bezig met het digitaal opmeten van terreinen en volumes. Vroeger was dat nogal een monnikenwerk: landmeters met meetstokken maten om de zoveel meter punten op. Zeker voor grote terreinen was dat enorm tijdrovend. Met drones verloopt dat veel eenvoudiger. Drones nemen foto's van het terrein. Via software wordt een puntenwolk gegenereerd. Elke pixel wordt daardoor een apart meetpuntje. Zo krijg je heel veel meetpunten op heel korte tijd. Dat betekent niet alleen een grote tijdwinst voor het opmeten van terreinen, maar door de optische kwaliteit van het fotomateriaal kun je ook probleemloos elke vorm van schade inventariseren en opmeten. Als we met andere woorden aan onze klanten een offerte voorleggen, dan steken we daar ook de luchtfoto's bij, waarop duidelijk is wat er allemaal moet gebeuren of wat er hersteld moet worden. Daardoor ontstaat er tijdens de uitvoering geen discussie met de klant. Na de werkzaamheden vliegen we nog eens met de drone over het terrein, zodat de klant een mooi beeld krijgt over de situatie voor en na de werken. Dat is erg handig voor klanten die meerdere sites hebben."
