“JARENLANGE VERWAARLOZING VAN ONS WEGENNET IS NOG NIET WEGGEWERKT"

WEGENBOUWER WILLEMEN INFRA ZIET NOG HEEL WAT WERK OP DE PLANK LIGGEN

Alle overheden die ons land rijk is, hebben jarenlang niet of veel te weinig geïnvesteerd in ons wegennet. Dat is niet alleen de mening van Tom Willemen, CEO bij de Willemen Groep, maar blijkt ook uit de cijfers. En al zeker in vergelijking met de investeringen die Nederland en Frankrijk doen. Maar sinds enkele jaren is er beterschap. Al is er nog heel wat werk aan de winkel. InfraStructure had een boeiend gesprek met CEO Tom Willemen over zijn bedrijf, de voorliggende uitdagingen, het belang van nieuwe technieken en een blik op de toekomst.

”We recycleren zo veel mogelijk materialen om beton te maken dat aan alle gestelde eisten voldoet”

-Tom Willemen

BEDRIJFSSTRUCTUUR

De Willemen Groep is onderverdeeld in drie clusters: Algemene Aannemingen, Toeleveranciers en Projectontwikkeling. In die laatste cluster zit Willemen Real Estate, dat gronden opkoopt, appartementen optrekt en die verkoopt aan particuliere klanten. De cluster Toeleveranciers kent op zijn beurt drie businesslines: funderingen, multitechnieken en facility management. “Maar de grootste cluster is die van de Algemene Aannemingen", begint Tom Willemen zijn verhaal. “Die cluster is onderverdeeld in Bouw enerzijds en Infrastructuur anderzijds. In de businessline Bouw zaten tot vorig jaar nog Willemen General Contractor en de bouwafdeling van Kumpen. Die fuseerden onlangs tot Willemen Construct. In Willemen Infra verzamelden we Aswebo, Aannemingen Van Wellen en Kumpen (infra). Zo ziet de algemene bedrijfsstructuur eruit."

INFRASTRUCTUURWERKEN

“Met Willemen Infra doen we alles wat met infrastructuur te maken heeft. In de eerste plaats is er natuurlijk de wegenbouw, maar ook de erbij horende bruggen en tunnels, kunstwerken … De Vlaamse en Waalse overheid zijn onze grootste klanten. Daar komen ook nog de technische diensten van de gemeenten bij. Regionale en lokale overheden maken ongeveer 70% van onze omzet uit. Daarnaast zijn er nog de semiprivate instellingen zoals Aquafin, de havenbesturen e.d. en tot slot nog de private sector die nood heeft aan grote parkings, zoals winkelketens.

Vijf asfaltproductieplants

De productie van beton en asfalt behoort eveneens tot de activiteiten van Willemen Infra. “In Brugge, Gent, Doel, Lummen en Villers-le-Bouillet beschikken we over asfaltproductieplants. Daarnaast hebben we ook twee mobiele betoncentrales die op grote werven opgesteld kunnen worden. Zijn die er niet, dan hebben die een vaste standplaats."

Groenbeton

“We zijn voorloper in zogenaamd groenbeton. Dat betekent dat we zo veel mogelijk materialen recycleren om beton te maken dat aan alle gestelde eisten voldoet. Ook groenasfalt, of lagetemperatuurasfalt, is een kolfje naar onze hand. Eigen researchmensen stonden in voor die ontwikkeling."

CONTAINERTERMINAL IN MAROKKO

Willemen Infra is actief over het hele land, maar evengoed in het buitenland. “Onze belangrijkste markt buiten Europa is op dit moment Marokko, waar we een grote containerterminal uit de grond aan het stampen zijn. Het ingenieursteam bestaat voor de helft uit Vlamingen die als expat een tijd in Marokko aan de slag gaan. Zij vormen de werfleiding en worden aangevuld met een twintigtal lokale ingenieurs. De arbeiders werven we steeds lokaal. Het zou onbetaalbaar zijn om ginds met Belgische arbeiders te werken."

DEELNAME AAN COCREATIETRAJECTEN

Een bijzondere uitdaging is het constant op de hoogte blijven van alles wat beweegt in de markt. “Dat proberen we aan de ene kant te doen door de juiste vakliteratuur te lezen", aldus Tom Willemen. “Maar evengoed nemen we deel aan cocreatietrajecten, samen met onderwijsinstellingen zoals de KU Leuven of Thomas More, of onderzoeksinstellingen zoals Imec. Zo willen we ontdekken welke technologieën rijp zijn voor de markt. Aan de hand van pilootprojecten willen we niet alleen zelf bijleren, maar ook een signaal aan de markt geven dat er wat beweegt. Want dat is het grote nadeel van de supersnel evoluerende technologie: wie aan de zijlijn de boel gewoon een beetje gadeslaat, is hopeloos te laat om mee op de trein te springen wanneer die voorbijraast. Er is meer dan ooit een zogenaamd first mover advantage. Je kan echter niet in alles de eerste zijn, maar je moet wel overal een vinger in de pap hebben. Het is de taak van onze dienst Innovatie om die dingen op te volgen."

EIGEN UITVINDINGEN

De Willemen Groep beschikt over een eigen afdeling Onderzoek & Ontwikkeling die constant op zoek is naar nieuwe en meer efficiënte toepassingen. “We hebben al diverse uitvindingen gepatenteerd", klinkt het trots bij Tom Willemen. “Een voorbeeld is dRAINphalt. Al een aantal jaren was er in de wegenbouwsector vraag naar een kwaliteitsvolle en duurzame oplossing voor het teveel aan oppervlaktewater dat in rioleringen terechtkomt met overstromingen tot gevolg. dRAINphalt is een innovatieve verharding die gebruikt wordt voor parkings. Het asfalt heeft een drainerende functie. Al het oppervlaktewater kan direct door de verharding heen naar de ondergrond stromen. Daardoor worden rioleringen, watergreppels, afvoerroosters, opslagtanks en bufferbekkens overbodig. Een ander voorbeeld is de Concrete Stop, een oplossing voor het kwalitatief afdichten van bekistingen. Wie de tool gebruikt, voorkomt grindresten onderaan de bekisting. Het vermijdt ook holtes onderaan de bekisting. Dat product is tegenwoordig commercieel beschikbaar."

GROENASFALT HEEFT PRIJSVOORDEEL

Nieuwe technieken hebben vaak de vervelende neiging (een pak) duurder te zijn dan de klassieke. Hoe slaagt Willemen Infra erin om openbare aanbesteders te overtuigen van hun aanpak? “Het Agentschap Wegen en Verkeer geeft al een tijdje een voordeel aan de aannemers die werken met lagetemperatuurasfalt. Je hebt dus een voorsprong bij de gunning. Dat geldt ook steeds meer voor groenbeton. Willemen beschikt ook over zijn eigen recyclagesites. We gebruiken al heel wat gerecycleerd materiaal in funderingen, maar nog weinig in toplagen. Daar gelden immers strikte normen. We zijn echter volop aan het experimenteren en hopen binnenkort ook recyclagemateriaal in toplagen te kunnen verwerken. In asfalt gebruiken we al heel lang gerecycleerde grondstoffen van o.a. opgebroken wegen en ander beton- en asfaltpuin."

FAMILIALE ONDERNEMING

Sinds de overname van Kumpen stelt de Willemen Groep 2.300 mensen tewerk. Toch probeert men het oorspronkelijke familiale karakter zo veel mogelijk te bewaren. “We zijn per definitie een familiale onderneming omdat de groep in handen is van de familie Willemen. Als je de baggerbedrijven even niet meerekent, zijn we daarmee het grootste familiale bouwbedrijf in België, maar dat is allemaal maar papier. Belangrijker is dat bij ons hier ook de familiale sfeer hoog in ons vaandel voeren. Daarom voeren we ons beleid heel dicht bij de werknemers. Heel wat zaken, zoals financiën, IT, marketing en dergelijke, zijn op groepsniveau georganiseerd. Voor human resources opteerden we echter voor een combinatie tussen de algemene beleidslijnen die door het hoofdkwartier bepaald worden, en een decentrale personeelsdienst per bedrijf die zorgt voor een onmiddellijk aanspreekpunt voor wie dat nodig heeft. Verder proberen we ervoor te zorgen dat de afstand tussen de top van het bedrijf en de werkvloer zo klein mogelijk is, net als de beslissingslijnen. Zowel mijn vader als ikzelf zijn voor iedereen aanspreekbaar. Maar ik geef toe dat het een uitdaging is om snel te kunnen blijven beslissen en de familiale sfeer in stand te houden."

KRAPTE OP ARBEIDSMARKT

2.300 mensen vinden en houden is voor geen enkel bedrijf een sinecure. Voor de Willemen Groep is dat niet anders. “We kunnen zonder blozen stellen dat de krapte op de arbeidsmarkt onze groei remt", poneert Tom Willemen. “Als je niet de juiste mensen vindt, kan je minder werk aannemen of neem je minder de juiste werken aan. Daardoor belast je nog meer de werknemers die er wel zijn. Dat evenwicht vinden is moeilijk. Wie tot over zijn oren in het werk zit, is vatbaarder voor ziektes of voor fouten. Er wordt dan ook veel minder creatief gedacht in functie van ons bedrijf of de klant. Kortom, we hebben er alle belang bij dat onze werknemers zich zo goed mogelijk voelen, maar door de krapte op de arbeidsmarkt is dat niet altijd een vanzelfsprekendheid. Hoe gaan we daarmee om? We proberen in alle geval mensen op de juiste manier te rekruteren. Enerzijds investeren we via de Willemen Academy heel veel in het zelf opleiden van onze medewerkers. Anderzijds benaderen we hogescholen en universiteiten actief en zijn we steevast te vinden op jobbeurzen. We geven gastcolleges en laten stages toe. Alles, zodat mensen ons goed leren kennen."

WINGS: INTERN NETWERK -36-JARIGEN

“Eens ze binnen zijn, krijgen ze heel wat opleidingsmogelijkheden: technisch, IT, managementopleidingen … We hebben ook een masterclass Leadership om mensen die een tiental jaar ervaring hebben, te laten doorgroeien op vlak van leiderschap. Vroeger volstond het aantal strepen op je schouders om als baas erkend te worden. Zo werkt het niet meer in een moderne organisatie, waar begrippen als empowerment en empathie zeer belangrijk zijn. Begrippen die je normaliter als ingenieur niet aangeleerd hebt gekregen. Dan springt onze Academy in de bres. We werken op maat van onze werknemers: oudere werknemers hebben meer nood aan IT-opleidingen, terwijl jongeren meer gebaat zijn met technische kennis. Een ander intern initiatief is Wings, een netwerk van alle personeelsleden jonger dan 36 jaar. Wings staat voor 'Willemen Intercompany Network for a Great Start'. De leeftijd is arbitrair bepaald, maar we gaan er voor het gemak van uit dat je na je 36e doorgroeit in het bedrijf en automatisch meer dienstenoverschrijdend overleg hebt. Ze organiseren tal van activiteiten en fungeren ook als denktank. Als ik me afvraag hoe we het best jonge mensen rekruteren, dan kan ik die vraag bij hen neerleggen en zoeken zij een oplossing. Wij kunnen ons beleid dan afstemmen op hun bevindingen. Maar evengoed vragen we hun wat de noden van een 30-jarige zijn bij het kopen van een appartement. Wil die bv. een domoticasysteem of niet?"

EIGEN DNA

De Willemen Groep stelde zichzelf drie langetermijndoelstellingen. “In eerste instantie willen we duurzaam maar winstgevend groeien", stelt Tom Willemen. “Dat is het DNA van een familiebedrijf. We werken niet voor de beurs of voor een externe aandeelhouder. Neen, wij werken op lange termijn en willen investeren in onze ondernemingen. Dat kan alleen maar als je groeit en er winst is. Ten tweede willen we voor onze klanten en potentiële klanten dé referentie worden. We willen niet een van de honderden aannemers in ons land zijn. Integendeel, we willen voor elk van onze bedrijven top of mind zijn. Voor sommige bedrijven is dat al gelukt. In de wereld van de paalfundering zijn we in ons land al uitgegroeid tot dé referentie. Idem voor onze asfaltproductie. En tot slot willen we een aangename en vooral veilige werkomgeving creëren voor onze medewerkers. We streven heel actief naar geen enkel arbeidsongeval via onze campagne 'go for zero'. Sinds de start van die campagne is de tendens qua arbeidsongevallen structureel dalend. Ik vind dat ook onze maatschappelijke verantwoordelijkheid. Onze groei en winst mogen niet ten koste gaan van iemands gezondheid. Onze leuze is niet toevallig: 'veiligheid komt altijd op de eerste plaats, ook als er geen tijd of budget is'. Door die drie zaken na te streven, willen we een goeie werkgever zijn bij wie mensen graag willen gaan werken. Wij kunnen immers alleen maar groeien dankzij hen."

 

INHAALBEWEGING WEGENONDERHOUD

Het algemene gevoel is dat de staat van ons wegdek - snelwegen en gewestwegen - niet al te schitterend is. Dat wordt bevestigd door Tom Willemen. “Er is inderdaad een grote achterstand in het onderhoud van het Belgische wegennet. Het feit dat men een en ander jarenlang verwaarloosd heeft, eist nu zijn tol. Voor politici is wegenonderhoud vaak een van de eerste posten waarop bespaard wordt. Een weg komt niet klagen als hij een tijdlang niet onderhouden wordt. Besparingen in het onderwijs of in de zorgsector zijn veel zichtbaarder en zijn direct gelinkt met een kiespubliek. Procentueel gezien ligt het investeringsbudget in Vlaanderen veel lager dan in Nederland en Frankrijk. Vakantiegangers stellen dan ook onomwonden vast dat de wegen er daar veel beter bij liggen dan in hun eigen land. De vorige minister van Openbare Werken, Hilde Crevits, heeft een inhaalbeweging voor de snelwegen ingezet. Huidig minister Ben Weyts zette dat programma voort, maar nu is het ook de beurt aan de gewestwegen waar ook nog heel wat werk op de plank ligt. Wegens veel meer betrokken partijen, is werken aan gewestwegen een pak lastiger dan aan snelwegen. Uitstel en langere termijnen zijn dan ook het gevolg. En intussen blijft de weg er slecht en vaak ook gevaarlijk bij liggen. Enfin, de jongste tijd kunnen we niet klagen, want de laatste vijf jaar is er wel deftig geïnvesteerd, maar de inhaalbeweging is nog verre van voltooid."