Nieuwe trends in knikarmschermen bieden unieke totaalbeleving

Een zonnescherm kent verschillende namen: zonnetent, zonneluifel, zonwering ... Ondanks de verschillende namen blijft het principe eenvoudig: een zonnescherm is een scherm dat aan de gevel wordt gemonteerd en voor schaduw zorgt. In dit artikel wordt er voornamelijk gesproken over knikarmschermen, een type zonnescherm, en bespreken we onder andere de toepassingen, onderdelen, trends en de verschillende opties.

Verschillende soorten

Zonneschermen kunnen worden onderscheiden in knikarmschermen en uitvalschermen. Uitvalschermen hebben, in tegenstelling tot de knikarm, langere en onbuigbare armen die meer geschikt zijn voor situaties waarbij het niet noodzakelijk is onder het scherm te lopen of te zitten. Knikarmschermen kunnen worden geïnstalleerd aan ramen en op terrassen, uitvalschermen zijn enkel voor ramen. Deze laatste variant komt minder voor in België. Een knikarmscherm bestaat uit hoogwaardige (gelakte) aluminium profielen, duurzame (acryl)doeken, stalen of aluminium rolassen, en buismotoren of zwengelmechanismen. Een scherm wordt gebouwd aan een draagmuur, onder een afdak of aan het bovenliggend plafond. De installateur moet wel steeds even ter plaatse komen om te controleren of de gevel het gewicht kan dragen.

Breedtes

Afhankelijk van de groottes zijn er twee of meer knikarmen nodig voor het te plaatsen zonnescherm. Zo is er nood aan twee armen voor schermen met breedtes tot zes meter, drie armen tot zeven meter en vier armen tot zo’n twaalf meter. Voor breedtes tot veertien meter worden er dan weer zes armen gebruikt.

 

Toepassingen

Knikarmschermen zijn ideaal voor mensen die op zoek zijn naar koelte, schaduw en extra bescherming op hun terras, in de tuin, op het balkon of binnenshuis. De schermen kunnen worden geïnstalleerd op verschillende types woningen zoals alleenstaande en aangebouwde woningen, appartementen maar ook grote projecten zoals ziekenhuizen, woonzorgcentra, bedrijven, hotels, restaurants en in mindere mate scholen, al is die laatste doelgroep de laatste tijd wel in opmars. Ook residentiële bijgebouwen zoals een veranda, poolhouse of tuinhuis behoren tot de mogelijkheden. In de horeca en kleinhandelszaken vind je knikarmschermen bovendien ook vaak terug, maar met publiciteit op de doeken.

Moderne versus klassieke woningen

Bij de installatie van knikarmschermen zijn er geen grote verschillen tussen de moderne en de klassieke woningen. Zolang de gevel voldoende stevig is, zou u als schrijnwerkers geen enkel probleem mogen ondervinden. Enkel in de designkeuze is er wel degelijk een verschil. Zo kiest de klant in het geval van een moderne woning bijvoorbeeld vaker voor een rechthoekige kast. Bij supergeïsoleerde muren worden speciale verankeringssystemen gebruikt om een koudebrug langs de ankers te vermijden. Bij klassieke woningen die dateren voor 1950 met niet-rechte muren vereist een correcte verankering soms extra installatietijd en componenten.

Doeken

Tegenwoordig zijn de ingewerkte doeken van de knikarmschermen meestal geweven van in de massa gekleurde acrylvezels, waardoor ze uv-bestendig zijn. Na het weven ondergaan de doeken een chemische nabehandeling die ze extra water- en vuilafstotend maakt. De meeste doeken voldoen aan de IP65-norm. Doeken gemaakt met klassieke katoenen of polyester naaigaren kunnen al na 3 jaar verweerd zijn of 80% van hun kracht verliezen. De betere naaigaren zijn geproduceerd van geëxpandeerd Polytetrafluorethylen (PTFE), wat bestand is tegen uv-stralen en alle weersomstandigheden.

Levensduur

Knikarmschermen zijn gemaakt om lang mee te gaan, maar de levensduur van een zonnescherm is onder meer afhankelijk van het onderhoud, het gebruik, de locatie van het scherm, de windbelasting en de kwaliteit van het doek. Ook de soort behuizing, ook gekend als kastafwerking (open, halfopen of gesloten), speelt een essentiële rol. Sommige schermen kunnen tot 25 jaar meegaan, andere zelfs nog langer.

Waterafvoer

In veel gevallen wordt de waterafvoer geïntegreerd via de voorlijst, maar het is ook mogelijk via de behuizing. Om een optimale waterafvoer te hebben, dient het scherm wel met een voldoende hellingsgraad, afhankelijk van de breedte en uitval, gemonteerd te worden aan de draagmuur. Zo wordt het gevaar op waterophoping voorkomen.

Kastafwerkingen

Er zijn drie soorten kastafwerkingen voor de zonneschermen: halfopen, gesloten en open. Een open kast heeft geen bescherming van het doek, maar kan die wel bekomen door middel van een afdekkap tegen de regen. De halfopen kasten hebben die bescherming van nature boven- en onderaan, terwijl de gesloten kasten volledig beschermd zijn van strenge weersomstandigheden dankzij een volledig sluitende cassettebehuizing.

 

Toepassingen

Die gesloten kasten zijn het populairst in België, terwijl de open kasten meer gebruikt worden in het zuiden van Europa. Afgeronde en vierkante cassettes worden gebruikt voor een klassieker of een strakker design. Naast een mooi design zijn ook de beoogde toepassing, zoals de robuustheid en de manier van bevestigen, enkele belangrijke elementen in de keuze van een juiste kast. In principe zijn alle kastafwerkingen toepasbaar. Weliswaar is het beter voor de levensduur van het doek om te opteren voor een gesloten kast, aangezien het doek dan optimaal beschermd blijft en zijn kleur mooi behoudt.

Installatie en onderhoud knikarmschermen

Voor de plaatsing van een zonnescherm heb je een draagkrachtige muur nodig, met de correcte oriëntatie. Om de kwaliteit van het doek te behouden is het onderhoud belangrijk.

Installatie

De plaatsing van een zonnescherm moet steeds door een professionele schrijnwerker worden uitgevoerd. Voor de plaatsing van een zonnescherm heb je een draagkrachtige muur nodig, met de correcte oriëntatie. Nadat de klant alle opties gekozen heeft, moet de breedte en uitval opgemeten worden. Vervolgens wordt tijdens de installatie eerst de elektrische aansluiting voorbereid en vervolgens de montage tegen de muur. Dit gebeurt door verankeringsgaten te boren op de locaties waar de muur- of plafondbevestigingen komen. Daarna wordt eerst het zonnescherm tegen de muur gemonteerd met het gebruik van chemische verankering (met tweecomponentenlijm). Tot slot worden de motor en andere opties elektrisch aangesloten. Wat de installatie van het scherm betreft, kan men kiezen tussen muur- of plafondmontage. Dat wil zeggen ofwel tegen de gevel van de woning, ofwel onder een afdak van een terras (zoals bij een appartement). Afhankelijk van het model wordt het knikarmscherm via buismontage bevestigd aan de woning. Buismontage is echter een verouderde techniek die enkel bij oudere modellen voorkomt.

 

Bediening

De knikarmschermen kunnen worden uitgerust met een automatisch aangestuurde motor. Dat zorgt voor een eenvoudige bediening op afstand via een smartphone, tablet of afstandsbediening. De knikarmschermen kunnen beschikken over een intelligente afstandsbediening die kan worden aangesloten op een homecontrolsysteem voor gebouwautomatisering. Zo kan men alle zonwering, rolluiken, garagedeuren en verlichting bedienen, samen met wind-, regen- en/of zonsensoren. De bediening is mogelijk met smartphone of tablet. Een gewone hand- of muurzender is ook mogelijk. Sommige modellen zijn ook nog handmatig te bedienen, maar die groep wordt steeds kleiner.

Onderhoud

Om de kwaliteit van het doek te behouden is het onderhoud belangrijk. De doeken worden best minstens twee keer per jaar schoongemaakt. Hoe vaker de reiniging, hoe minder grondig het onderhoud. Een handige tip is wel het doek niet te reinigen in de felle zon, zodat het niet te snel opdroogt en vlekken veroorzaakt.

Welk advies geef je hiervoor aan de klant? Verwijder eerst al het losliggend vuil zoals takjes en bladeren met een zachte borstel. Bevochtig daarna het doek met schoon water om het ingetrokken vuil zacht te maken. Gebruik lauwwarm water (maximaal 40 °C) en een 5-10% fijnwasmiddel. Breng het schuim met een spons aan. Laat het 15-20 minuten inwerken en spoel na met veel water. Laat het doek daarna goed drogen. Het gebruik van een hogedrukreiniger is ten sterkste afgeraden. Gebruik nooit agressieve werktuigen, onderhouds- en chemische producten of schuurmiddelen. De kast, armen en waterafvoer dienen af en toe gereinigd te worden met lauw water en neutrale zeep, en met leidingwater worden afgespoeld.

Het onderhoud van het doek hangt af van het type component, doek of profiel, net zoals de frequentie sterk afhangt van de locatie. In corrosieve omgevingen zoals de zee, zwembaden met chloor of vervuilende industrie is er meer onderhoud nodig.

Opties

Ledverlichting

Ledverlichting is een populaire optie bij knikarmschermen. De verlichting kan zowel functioneel als sfeervol zijn. Er zijn meerdere soorten verlichting: de functionele directe verlichting of indirecte sfeerverlichting op het doek. De directe ledverlichting kan plaatsvinden in de behuizing of onder de armen. Als de verlichting in de armen wordt geplaatst, is het enkel bruikbaar in een open toestand. Als het in de behuizing wordt geïnstalleerd, kan de verlichting gebruikt worden in zowel de open als gesloten toestand. De indirecte verlichting vindt men dan weer in de kast en voorlijst. De efficiëntie van indirecte ledverlichting hangt bovendien af van de kleur van het doek. Tot slot is ledverlichting bij de retrofit van een knikarmscherm enkel mogelijk in de behuizing.

 

Windsensors

Knikarmschermen zijn ook gebouwd om wind tot op een bepaalde snelheid te weerstaan. Afhankelijk van het type, kunnen de schermen tot aan zes beaufort (48 km/u) gebruikt worden. De windsensor zorgt ervoor dat de zonwering altijd beschermd is tegen onverwachte windstoten en zal vanaf een bepaalde windsnelheid het doek automatisch sluiten of de screen oprollen bij stormweer. Dat is interessant voor de veiligheid van de klant en van het scherm. De windsensor laat het scherm bij te felle wind automatisch sluiten, zo worden het doek en de onderdelen beschermd. De windsensoren zijn ingebouwd in de voorlijst en reageren op bewegingen van het doek, terwijl er op de muur gemonteerde windmolentjes zijn. De windsensoren in de voorlijst moeten worden gemonteerd in de uitersten, de windmolentjes langs dezelfde gevel en op dezelfde hoogte van het doek. Tot slot gebeurt de afstelling van de sensoren volgens de maximale windklasse.

Verwarming

Elektrische verwarming kan geïnstalleerd worden als de minimale afstand van hoofd tot het doek gerespecteerd wordt. Het kan bediend worden met een schakelaar of met een afstandsbediening. In de meeste gevallen wordt een draadloze bediening aangeraden in functie van het gebruiksgemak. Men kan dan ook kiezen om de verlichting en de verwarming te dimmen.

Luidsprekers

In de zijkanten van bepaalde zonneschermen kunnen waterdichte luidsprekers ingebouwd worden. Deze worden gestuurd met een ingebouwde waterdichte versterker met Bluetooth ontvangst. Via Bluetooth van smartphone, tablet, laptop wordt muziek gestreamd naar het zonnescherm. Het volume wordt bediend met de volumetoetsen van de smartphone of tablet.

Trends

Door de hittegolven van 2018 en 2019 zijn mensen bewust bezig met de controle van het klimaat in hun woning, en dus ook met zonwering. Dat zorgde de voorbije jaren voor enkele trends. Een daarvan is de digitalisering van de bediening van de knikarmschermen: manueel bediende zonneschermen worden amper nog gekocht. Wat zeer opvallend is, is het feit dat knikarmschermen populairder worden bij eigenaars van kleinere rijhuizen en appartementen dan bij de grotere villa’s. Meer en meer consumenten kiezen voor de hierboven opgesomde opties zoals ledverlichting, verwarming ... De vraag naar varianten van de klassieke kikarmscherm, zoals de volant, is tevens een nieuwe trend. Een volant is een oprolbaar doek dat op het einde van het scherm naar beneden kan worden gelaten voor extra schaduw. Het wordt vaak gekozen om op het einde van de dag de laagstaande zon te weren of om eventuele inkijk van de buren te mijden. Tot slot worden er ook steeds meer regenwerende doeken gebruikt.