Verdubbel je aantal afgewerkte vierkante meters met rolplamuren
Wat je wel en niet moet doen voor een optimaal resultaat
Wie plamuren met poeder in dunne lagen gewend is, zal schrikken hoeveel tijd hij kan besparen door over te schakelen op kant-en-klare rolplamuren. In dit artikel maken we de diverse, op de markt beschikbare types inzichtelijk. Daarnaast geven we in deze paastijd handige tips cadeau die je zullen helpen om nog efficiënter te werken. Omgekeerd kom je ook te weten wat je beter niet doet.

Waarom rolplamuren?
Het antwoord op die vraag ligt nogal voor de hand: werken met rolplamuren is gewoon sneller. Veel sneller. In vergelijking met poederplamuur kan je door over te stappen op rolplamuur je aantal afgewerkte vierkante meters zelfs verdubbelen, ook in het geval van toepassingen waarbij de ondergrond geëgaliseerd moet worden en er dus een relatief dikke laag plamuur nodig is. Maar over de diverse types en oppervlakken zo meteen meer.
Een tweede reden is eerder ergonomisch van aard. Handmatig plamuren vereist veelvuldig bukken. Je zal ook telkens met dezelfde arm en pols plamuur uit de emmer scheppen om die vervolgens uit te smeren en af te messen. Best belastend na een tijdje. Wie kiest voor rolplamuren moet zich veel minder bukken. Bovendien is de belasting op zowel de schouders, armen als polsen beduidend minder, zeker nu lichtgewicht rolplamuurtypes van 1.300g/l steeds minder weerstand bieden en almaar soepeler te verwerken zijn.

Welke types van rolplamuren bestaan er?
Er bestaan talloze manieren om rolplamuren in te delen. Je zou bijvoorbeeld kunnen kijken naar de applicatiemethode. Sommige rolplamuren kan je namelijk ook verspuiten (airless of met wormpomp), terwijl andere pure rolplamuren zijn en dus alleen met een rol kunnen worden verwerkt. Wij vertrekken van een indeling gebaseerd op enerzijds de ondergrond en anderzijds de functie. Om je een idee te geven: sommige fabrikanten bieden zeven subtypes aan op basis van die twee parameters.
Indeling naar ondergrond
De markt biedt tal van allround rolplamuren die geschikt zijn voor de meest courante ondergronden. Anderzijds heb je ook types die qua samenstelling aan de specifieke ondergrond werden aangepast. Onder meer de zuiging speelt een rol. Een hechting op geblokkeerde ondergronden vergt bijvoorbeeld een speciaal type product. Op die manier zijn rolplamuren compatibel met een breed scala aan ondergronden, gaande van bestaand pleisterwerk, gipsplaten en geverfde ondergronden, over vlies en glasvezelweefsel en sierpleisters, gips- en silicaatblokken tot tegels en glasmozaïek.
Indeling naar toepassing
Zoals daarnet aangegeven, heb je voor vrijwel elke soort van ondergrond een rolplamuur. Hetzelfde geldt voor de toepassing. Met all-round roltypes kan je op de meest courante ondergronden voegen, afwerken, egaliseren (tot 5 mm) en finishen (tot 1 mm). Daarnaast heb je de zeer vullende types met weinig krimp. Ze zijn ideaal voor het uitvlakken van oneffen of gestructureerde ondergronden.
Rolplamuren met extra hechtkracht bewijzen dan weer vooral hun nut op een geschilderde ondergrond. Tevens zijn ze geschikt voor het voegen van gipsplaten, het kleven van hoekprofielen en het inbedden van een papieren voegband volgens de Europese EN 13963-norm. Een laatste type rolplamuur dat we uit het aanbod lichten, is die met een verhoogde watervastheid. Uiteraard met het oog op gebruik in natte ruimtes.
Wat zijn de belangrijkste eigenschappen?
Over het algemeen ben je op zoek naar een rolplamuur met een goede consistentie om voldoende te vullen en tegelijk makkelijk uit te spreiden. Een goede hechting aan de rol (niet te lopend) staat ook vaak op de wensenlijst, samen met een spatarme verwerking. Een ideale rolplamuur is verder goed schuurbaar. Daarnaast wegen afhankelijk van de soort ondergrond en de functie – vandaar onze indeling – bepaalde accenten door. Wil je bijvoorbeeld een type van rolplamuur met een groot vulvermogen, of is voor jouw toepassing eerder de hechtkracht van belang? Bij nog andere krijgt de hardheid prioriteit. Rekening houdend met die algemene en veel specifiekere eisen, kom je tot de volgende lijst van belangrijke eigenschappen die bepalend zijn voor de keuze:
- soortgelijk gewicht
- droogtijd
- viscositeit
- hechtkracht
- vulvermogen
- schuurbaarheid
- korrelgrootte
- hardheid.

Rol van de samenstelling
De verschillende eigenschappen vallen uiteraard in grote mate samen met de samenstelling van de rolplamuur. We willen niet verzanden in een les chemie, maar tegelijk lijkt het ons interessant om toch even stil te staan bij hoe fabrikanten spelen met de basisingrediënten. We nemen daarvoor eerst de eigenschap ‘droogtijd’ als voorbeeld en daarna de hechting.
Droogtijd
De droogtijd hangt van verschillende factoren af, waaronder de zuiging van de ondergrond, de laagdikte, temperatuur en luchtvochtigheid. Kant-en-klare rolplamuur is luchtdrogend. Zorg dus om te beginnen voor een goede ventilatie. Standaard bedraagt de droogtijd tussen de 24 en 48 uur, maar die kan drastisch ingekort worden naar 12 en zelfs 8 uur. Fabrikanten doen dat deels door de klassieke bindmiddelen te vervangen door polymeren of harsen. Die reageren sneller met zuurstof waardoor ze ook vlugger een film vormen. Daarnaast voegen de fabrikanten droogversnellers toe en maken ze gebruik van lichtere vulstoffen met een meer open structuur zodat het vocht makkelijker ontsnapt.
Hechtkracht
Een gelijkaardig verhaal doet zich voor bij de hechting. Ook daar doen de fabrikanten een beroep op andere bindmiddelen en zorgen additieven in de vorm van bijvoorbeeld silaanverbindingen voor een lagere oppervlaktespanning, waardoor die beter vloeit en zich beter vastbijt in de ondergrond. Daarnaast sleutelen ze aan de korrelstructuur om de mechanische hechting te verbeteren.
Welk type rol en plamuurmes gebruik je best?
Rol
Kies je rol niet te breed. Brede rollen van 25 cm maken het werk zwaarder en bijgevolg minder ergonomisch na verloop van tijd. Een rol van 18 of 20 cm lijkt daarom een handzamere keuze, en voor de eerste laag op de voegen van gipsplaten gebruik je misschien zelfs beter een nog smallere rol van 10 cm. Hetzelfde gewichtsargument (hoeveelheid plamuur = gewicht) gaat op voor de keuze van het haar, hoewel daar toch vooral het afzetten op de ondergrond speelt: een gladde rol of rol met korte vacht zal zo goed als alle pleister op de ondergrond achterlaten en dus niet onnodig zwaar wegen bij de beweging van de ondergrond naar de kuip.
Plamuurmes
Het mes dient niet om de plamuur gelijkmatig over de ondergrond te verdelen, daar heb je de rol voor. In plaats van de pleister te herverdelen zal je het mes gebruiken om het product aan te drukken en glad te strijken. Dat vereist vooral een soepel mes met aangepaste breedte. Wat dat laatste betreft, sommigen verkiezen een niet al te breed mes omdat ze eenhandig werken. Wie liever de beide handen gebruikt, kan gerust voor een mes van 1 m breed opteren. Dat hangt dus volledig af van je persoonlijke voorkeur.

Do’s and don’ts
Eindigen doen we zoals beloofd met een aantal tips die je zullen helpen tot een beter resultaat te komen. We geven ook enkele te vermijden valkuilen mee.
Wat je beter wel doet
- Op een eerder gesloten ondergrond durft de rol wel eens door te rollen en hecht de pleister niet gelijkmatig op de ondergrond. Dat kan je oplossen door handmatig eerst een flinterdunne schraaplaag aan te brengen.
- Een basisprincipe is dat je een gelijkmatige druk uitoefent met de rol tijdens het verdelen van de plamuur.
Vind je de plamuur iets te dik? Mix hem even op, dan wordt die soepeler. Wil je de pleister nog dunner, dan kan je 1 à 2% water toevoegen. Dat zorgt al voor een groot verschil in consistentie. - Strijk altijd glad in dezelfde verticale richting of in de richting waarin je de plamuur hebt opgezet (je zet het best in één richting, nl. verticaal op). Op die manier vermijd je golfjes en werk je met de minste weerstand.
- Ga met de rol niet helemaal tot het plafond of de plint. Gebruik voor die laatste 5 à 10 cm de plamuur die je over hebt op het mes.

Wat je beter niet doet
- Vaak wordt te spaarzaam omgesprongen met de plamuur, terwijl het rendement net verhoogt als je meer oppervlakte kunt rollen per keer. Dompel daarom de rol kopje onder in de plamuur totdat die goed verzadigd is.
- Veeg de overtollige plamuur niet af aan de rand van de kuip. Dat resulteert onvermijdelijk in een vuile kuip met droge kruimels.
- Rol niet te snel. Anders krijg je spatten.
- Sommigen weigeren een verlengsteel te gebruiken, maar op termijn wreekt dat zich. Het maakt het aanbrengen (met twee handen) minder zwaar en je hoeft je minder vaak te bukken.
Met dank aan: Dalapro en Toupret