Nederland zet in op gesmoltenzoutreactor
DEMCON, Thorizon en VDL Groep werken samen aan ontwikkeling
De Nederlandse technologiebedrijven DEMCON, Thorizon en VDL Groep kondigden een samenwerking aan voor de ontwikkeling van gesmoltenzoutreactoren. Deze zijn ontworpen om veilig en duurzaam kernenergie te leveren. De vraag naar koolstofarme duurzame energie groeit sterk nu Nederland afscheid neemt van aardgas en minder kolen en olie gaat gebruiken. Ondanks welbekende uitdagingen geloven de partners dat verbeteringen in technologie deze reactoren haalbaar maken voor de toekomst.
Doel: 100 MWe reactor
In december 2024 hebben DEMCON, Thorizon en VDL Groep een projectovereenkomst ondertekend. Het project kreeg politieke steun van minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei), die een werkbezoek bracht aan DIFFER in Eindhoven. Thorizon wil een reactor van 100 MWe ontwikkelen, voldoende voor de energievoorziening van 250.000 huishoudens – het equivalent van één datacenter.
Gesmolten zout als koelmiddel
Een gesmoltenzoutreactor gebruikt als koelmiddel gesmolten zout in plaats van water. Dit moet zorgen voor meer veiligheid: bij een stroomuitval stolt het zout vanzelf, waardoor de reactor passief gekoeld blijft en gevaarlijke situaties worden voorkomen.
Uitdagingen
Het project heeft als doel om de ‘maakbaarheid, veiligheid en functionaliteit van essentiële componenten’ van het niet-nucleaire systeem van deze reactoren te valideren en te demonstreren.
De geschiedenis van gesmoltenzoutreactoren kent significante uitdagingen. Experimenten in Oak Ridge National Laboratory tussen 1965 en 1969 kampten met aanzienlijke operationele problemen. De zoutreactor werd 225 keer stilgelegd, waarvan 58 keer gepland, en had te maken met chronisch verstoppende leidingen en storingen in het elektrische systeem.
Ondanks historische uitdagingen geloven de partners dat verbeteringen in technologie de nieuwe reactoren haalbaar maken voor de toekomst.
Lokaal stroom leveren
Het uiteindelijke streven is om een reeks kleinere reactoren te ontwikkelen die lokaal stroom kunnen leveren aan bedrijven en huishoudens. Historisch gezien zijn nucleaire projecten vaak omvangrijke ondernemingen. De toekomst van deze sector richt zich echter op de inzet van kleine modulaire reactoren (SMR's). Deze reactoren worden opgebouwd uit losse onderdelen die seriematig in fabrieken worden geproduceerd.
Kans voor Nederlandse hightech maakindustrie
Dit creëert een buitengewone kans voor de Nederlandse hightech maakindustrie. Dankzij hun ruime expertise in complexe toeleveringsketens, zoals die van de halfgeleidersector, kan deze industrie een sleutelrol spelen in het ontwikkelen en vervaardigen van hoogwaardige componenten en (sub)systemen die specifiek zijn ontworpen voor nucleaire toepassingen.
Gelijkaardige projecten
Thorizon ontving in maart 2024 al een subsidie van €10 miljoen van de Franse overheid. Dat lijkt veel, maar er wordt meer financiering gestoken in andere, soortgelijke projecten.
Het door Bill Gates opgerichte TerraPower begint in juni ook met de bouw van een soortgelijke kerncentrale in Kemmerer, Wyoming. De reactor levert 345 MW energie, met een piekcapaciteit van 500 MW, genoeg om 400.000 huishoudens van stroom te voorzien. TerraPower haalde $2 mld. aan overheidssteun en $1 mld. aan privé-investeringen binnen. De bouw biedt 1.600 banen, en vanaf 2030 zullen 250 mensen de voltooide centrale bedienen, die ook stroom levert aan Kemmerer.
